Onverwachte biodiversiteit op de oceaanbodem

Warmwaterbronnen en velden met mangaanknolen in de diepe oceanen vertonen meer biodiversiteit dan verwacht. Dat blijkt uit het proefschrift dat NIOZ-mariene bioloog Coral Diaz-Recio Lorenzo op 26 januari 2024 verdedigt aan de Universiteit Utrecht. "Dit onderzoek laat - opnieuw - zien dat we heel voorzichtig moeten zijn met commerciële diepzeemijnbouw voor mineralen die in deze habitats voorkomen", zegt marien ecoloog Sabine Gollner van het NIOZ.

Foto: Mangaanknollen in de diepzee met zeeanemoon en slangster. ROV KIEL600 Geomar.

Geïsoleerde populaties

Voor haar promotieonderzoek keek Diaz-Recio Lorenzo naar roeipootkreeftjes of copepoden die ze verzamelde bij warmwaterbronnen in het Lau-bekken, op de grens van de Australische en de Pacifische plaat, vlakbij het eiland Tonga. Met behulp van grote onderwaterrobots verzamelde ze een aantal van deze kleine, garnaalachtige diertjes, die hier als dominante diersoort voorkomen. Ze verzamelde monsters op verschillende locaties binnen één bekken. Door middel van dna-analyse toonde ze vervolgens aan dat verschillende populaties nogal geïsoleerd van elkaar leefden, met weinig interacties tussen de populaties. In verder weg gelegen bekkens verzamelde ze roeipootkreeftjes die er hetzelfde uitzagen, maar op basis van de samenstelling van hun dna zelfs als verschillende soorten moeten worden gezien.

Leven op knollen

Het tweede deel van haar onderzoek draaide om monsters van mangaanknollen die waren verzameld in de Clarion Clipperton Zone, een groot gebied op vier- tot vijfduizend meter diepte in de Stille Oceaan. Ze ontdekte dat in deze knollen algauw 10 tot 15 individuen, maar soms zelfs meer dan 200 individuen van nematoden, roeipootkreeftjes en andere diertjes leven. Veel van deze dieren bleken specifiek te zijn voor de knollen, omdat ze niet werden gevonden in de monsters van het sediment dat rond deze knollen werd verzameld. Sommige dieren gebruiken de knollen misschien zelfs als habitat voor de voortplanting, want Diaz-Recio Lorenzo vond er ook eitjes.

Uiterst voorzichtig

Marien ecoloog Sabine Gollner van het NIOZ, de co-promotor van het onderzoek van Diaz-Recio Lorenzo, is erg verrast door het unieke karakter en de diversiteit van het leven rond de warmwaterbronnen en in de mangaanknollen. "De locaties die voor dit onderzoek zijn bezocht, worden ook door mijnbouwbedrijven onderzocht op mineralen. Maar dit onderzoek laat zien dat we uiterst voorzichtig moeten zijn met mogelijke toekomstige diepzeemijnbouw, omdat dit soort unieke dieren een hoog risico op uitsterven hebben."

Foto: Coral Diaz-Recio Lorenzo (midden) op Franse duikboot Nautile voor het bemonsteren van warmwaterbronnen. Fotograaf: Christophe Brandily