Stedin boekt investeringsrecord maar ziet knelpunten op stroomnet toenemen

Stedin Groep boekte in 2024 een nieuw investeringsrecord met € 1.096 miljoen. Ruim 30% meer dan het jaar ervoor. Dit is te lezen in het jaarverslag van het netwerkbedrijf. Vorig jaar wist Stedin, door nauwere samenwerking met gemeenten, de procedures voor het plaatsen van een transformatorhuisje met een halfjaar in te korten, van 9 naar 3 maanden. Het resultaat van die versnelling verwacht de netbeheerder pas over een paar jaar echt te merken. Het voorkomt niet dat Stedin lokaal steeds meer knelpunten op het net ziet. De netbeheerder herhaalt dat het hard nodig is om samen de capaciteit van het net beter te benutten, bijvoorbeeld door tussen 16.00 en 21.00 uur minder stroom te gebruiken. Dan blijft er genoeg capaciteit op het net over en stijgen de kosten voor de uitbreiding minder snel.

Uitbreiding netcapaciteit

Met het aanleggen van kabels en het bouwen en verbouwen van transportstations werkte Stedin vorig jaar aan een capaciteit van 854 megavoltampère (MVA). 344 MVA hiervan is nieuw vermogen dat aan het elektriciteitsnet is toegevoegd. Omgerekend kun je met dit nieuwe vermogen in één keer 230.000 woningen van elektriciteit voorzien. Dat is ongeveer driekwart van alle woningen in de gemeente Rotterdam. De netbeheerder legde vorig jaar 1.013 kilometer aan nieuwe kabels en installeerde 353 nieuwe transformatorhuisjes (33% meer dan in 2023). Dat is bijna één transformatorhuisje per dag.

Met 65 gemeenten afspraken gemaakt

Transformatorhuisjes zorgen ervoor dat hoge spanning van het elektriciteitsnet wordt omgezet naar lage spanning die geschikt is voor het stopcontact. Tot en met 2030 plaatst Stedin 5.000 van deze huisjes bij, om meer ruimte op het net te maken voor nieuwe woningen, scholen en andere voorzieningen in een wijk. Het plaatsen van al die nieuwe transformatorhuisjes is onmogelijk zonder intensieve en constructieve samenwerking met gemeenten. Daarom heeft Stedin het afgelopen jaar met 65 gemeenten (ruim 80% van alle gemeenten in het werkgebied) afspraken gemaakt om per buurt één plan te maken over waar transformatorhuisjes moeten komen. Zo weten gemeenten waar ze aan toe zijn en worden procedures een halfjaar sneller doorlopen.

Extra maatregelen

Stedin heeft vorig jaar maatregelen moeten nemen in verschillende gebieden in Utrecht (Amersfoort Vathorst, Baarn, Eemnes, Montfoort, Lopik), Zeeland (Walcheren) en Zuid-Holland (Dordrecht en Gouda) om overbelasting en eventuele uitval van het net te voorkomen. In deze gebieden is ‘s winters soms de vraag naar elektriciteit tussen 16.00 en 21.00 uur groot. Zo groot dat er een risico op stroomuitval is als de netbeheerder niets doet. Stedin zet dan de reservecapaciteit in, zodat er meer stroom beschikbaar is in een gebied. Normaal gesproken zetten netbeheerders deze capaciteit in bij onderhoud of grote storingen. Consumenten en bedrijven merken van het gebruiken van de storingsreserve in eerste instantie niets. Maar mocht er een kabel kapotgaan, dan is er geen back-up en kan een stroomstoring langer duren dan normaal. Op het Zeeuwse Walcheren was zelfs het inzetten van de storingsreserve niet genoeg en moest Stedin tijdens de vakantiedrukte rondom de kerstdagen twee aggregaten inzetten. Dit zal ook tijdens de paasdrukte op het eiland nodig zijn.

Stresstest

Koen Bogers, CEO van Stedin: ,,We belasten kabels en transformatoren vaker zwaarder om nieuwe klanten – waar mogelijk – nog aan te sluiten. Het is echter wel voor het eerst dat we reservecapaciteit en aggregaten moeten inzetten zodat consumenten en bedrijven tijdens piekuren in de winter stroom hebben. Op steeds meer plekken onderwerpen we het elektriciteitsnet aan een serieuze ‘stresstest’. De betrouwbaarheid komt meer onder druk en klanten kunnen vaker te maken krijgen met stroomstoringen. We halen alles uit de kast om iedereen van stroom te kunnen blijven voorzien, ook als hiervoor de inzet van dieselaggregaten of gasgeneratoren nodig is. Door tijdelijk wat extra CO2-uitstoot toe te staan, zorgen we ervoor dat verduurzamings- en uitbreidingsplannen toch door kunnen gaan."

Flexibel elektriciteit gebruiken

Om te zorgen dat bedrijven samen bijvoorbeeld niet te veel stroom gebruiken tijdens de avondpiek, maakt Stedin afspraken met hen. In 2024 lukte dit met 15 bedrijven. Deze en eerder gemaakte afspraken zorgen voor 167 megawatt aan flexibel vermogen. Ook doet Stedin een beroep op huishoudens. Want zij vormen door de komst van onder andere zonnepanelen, warmtepompen en elektrische autoladers een groeiende belasting op het net. Speciaal voor hen lanceerde Stedin in 2024 de ‘eKlok’. Met deze tool zien consumenten wanneer het het beste moment is om stroom te gebruiken. Deze campagne krijgt in 2025 een vervolg met een fysieke eKlok in het straatbeeld en een app.

Financiële cijfers

Het bedrijfsresultaat over 2024 was met € 306 miljoen iets hoger dan vorig jaar (2023: € 293 miljoen), met name als gevolg van hogere tarieven. Het nettoresultaat bedroeg € 158 miljoen en was vanwege hogere financiële lasten lager dan vorig jaar (2023: € 170 miljoen). De hogere financiële lasten waren het gevolg van een eenmalige last van € 46 miljoen vanwege de vervroegde aflossing van een langlopende lening. Tegenover deze eenmalige last staan lagere rentelasten in de toekomst. Het nettoresultaat wordt voor een belangrijk deel geïnvesteerd in de uitbreiding van het net. Door de vele investeringen in 2024 was de vrije kasstroom € 469 miljoen negatief (2023: € 262 miljoen negatief). Deze is in 2024 onder andere gefinancierd met de uitgifte van nieuwe aandelen en een extra groene obligatielening.

Over Stedin Groep 

Samen werk maken van een leefwereld vol nieuwe energie; daar werken ruim 6.000 medewerkers van Stedin Groep iedere dag aan. Wij vinden het onze verantwoordelijkheid om te zorgen dat al onze klanten kunnen beschikken over duurzame energie om te leven, werken en ondernemen. Als Stedin Groep verduurzamen wij het energiesysteem verder en houden het onverminderd robuust en betaalbaar. Binnen Stedin Groep werken netbeheerder Stedin (actief in het grootste deel van Zuid-Holland, Utrecht en Zeeland) en de experts van NetVerder en infrabedrijf DNWG Infra samen om dit voor elkaar te krijgen.