Minderjarigen zien zo goed als geen alcoholreclame meer via televisie

Minderjarigen (6-17 jaar) hebben in 2023 gemiddeld anderhalve seconde alcoholreclame op televisie per dag gezien. Dit is een daling van 87% ten opzichte van twintig jaar geleden.

In opdracht van STIVA heeft bureau Featly Media onderzoek gedaan naar het bereik van jongeren via alcoholcommercials op televisie. In de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken (RvA) is het uitgangspunt dat geen alcoholreclame mag worden uitgezonden voor, tijdens en na televisieprogramma’s waarbij het publiek voor meer dan 25% uit 18-minners bestaat. Uit de evaluatie van de RvA door Ecorys in 2020 blijkt dat dit onderdeel goed wordt nageleefd, maar dat onvoldoende bekend was wat het bereik was van 18-minners bij programma’s met relatief veel kijkers.

Featly Media heeft op basis van de gegevens van Stichting Kijkonderzoek (SKO) en het Nederlands Media Onderzoek (NMO) gekeken naar het bereik onder 18-minners. Naast die algemene meting is bovendien nog specifiek een check gedaan op die televisieprogramma’s waar minimaal 100.000 kijkers onder de 18 jaar naar hebben gekeken.

Patrick Horstman (Featly Media): “Er zijn in Nederland in 2023 9 televisieprogramma’s uitgezonden die door meer dan 100.000 18-minners zijn bekeken en die na 21.00 uur zijn uitgezonden. Voor die tijd mag immers geen alcoholreclame worden uitgezonden. Voor, tijdens en na die 9 programma’s werden 8 alcoholreclames uitgezonden, maar die zijn door veel minder dan 100.000 18-minners bekeken. Er was één commercial die door ongeveer 30.000 18-minners is gezien, bij de overige commercials ging het om veel minder jonge kijkers”.

Peter de Wolf (STIVA): “Dit onderzoek laat zien dat er nauwelijks alcoholreclames op televisie worden uitgezonden die door relatief veel jongeren worden gezien. De combinatie van het tijdslot van 21.00 via de Mediawet en de regels van de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken zorgen ervoor dat alcoholreclame via televisie bijna uitsluitend wordt gezien door volwassenen, de groep waar deze commercials ook voor bedoeld zijn.”

Daarnaast kwam uit het onderzoek naar voren dat het bereik van minderjarigen via alcoholreclame op televisie heel erg laag is. De Wolf: “In 2023 kregen 18-minners gemiddeld anderhalve seconde alcoholreclame op tv per dag te zien. In het perspectief van alle online en offline impressies die jongeren op een dag binnenkrijgen is dat verwaarloosbaar.”

STIVA realiseert zich dat een deel van de mediaconsumptie van minderjarigen verplaatst is van televisie naar social media. De Wolf: “Het goede nieuws is dat het bij social media veel makkelijker is om te targeten. Zo kopen adverteerders uitsluitend in op profielgroepen van 18 jaar en ouder. Ook werken bijna alle social media platforms met 18+ filters waardoor alcoholreclame niet bij minderjarigen terecht komt. Daarnaast moeten influencers die alcoholreclame maken het 18+ filter gebruiken.”