'Inburgeringsachterstand asielzoekers vraagt om eerdere beschikbaarheid van budget'

Recente cijfers van het CBS - dat meer dan 70 procent van de asielzoekers in 2022 te maken had met vertragingen in hun inburgeringsproces - schreeuwen om verbetering van dit traject. Dat zo’n verandering niet over één nacht ijs gaat is duidelijk. In de tussentijd ligt de oplossing in het eerder beschikbaar stellen van inburgeringsbudgetten. Waardoor in elk geval een deel van de groep nieuwkomers in afwachting van hun verblijfsvergunning niet nodeloos vertraging oploopt.

De huidige wachtlijsten en bureaucratische eisen, zoals de voorwaarde van een verblijfsvergunning voordat inburgering kan starten, remmen de potentie van nieuwkomers om bij te dragen aan de Nederlandse samenleving en verlengen hun afhankelijkheid van sociale voorzieningen.

Omdat ongeveer 80 procent van de asielzoekers uiteindelijk een verblijfsvergunning ontvangt, is het financieel en maatschappelijk een verstandige investering om deze middelen eerder in het proces beschikbaar te maken. Dan bieden we asielzoekers die dat kunnen en willen, de mogelijkheid om meteen te beginnen met taalonderwijs, het opdoen van kennis over de Nederlandse samenleving en het ontwikkelen van vaardigheden die relevant zijn voor de arbeidsmarkt. We weten dat hoe langer mensen stilstaan, hoe lastiger het wordt om weer op gang te komen. Uit onderzoek gedaan vanuit het project ‘Direct meedoen’ (NewBees en OpenEmbassy) bleek bijvoorbeeld dat snelle toegang tot werk de wachtstand voorkomt en bijdraagt aan autonomie en vrijheid.

Er is ook een grote rol weggelegd voor organisaties die ervaring hebben met het begeleiden van nieuwkomers naar werk. Door hun kennis en expertise te benutten, kunnen alternatieve routes worden gecreëerd die nieuwkomers voorbereiden op de arbeidsmarkt, wat hun tijd in afwachting van officiële procedures meer waardevol maakt.

Deze aanpak vereist een beleidsverandering en een nauwe samenwerking tussen overheidsinstanties, maatschappelijke organisaties en werkgevers. De tijd is rijp. Onze samenleving kan het zich niet veroorloven talent onbenut te laten.