Manifest Buurtalen: 'Geef Frans en Duits de ruimte in het onderwijs'

Op 31 januari lanceert de Visiegroep Buurtalen¹het manifest: ‘Geef Frans en Duits de ruimte in het onderwijs!’ dat oproept tot versterking van de positie van de buurtalen in het Nederlandse onderwijs. Het manifest wordt gepubliceerd op www.buurtaalonderwijs.nl.

De Visiegroep Buurtalen constateert dat de kennis van onze buurtalen Duits en Frans sterk achteruitgaat. De aandacht voor Duits en Frans neemt in het voortgezet onderwijs razendsnel af. In het vmbo is Frans gemarginaliseerd; het Duits verdwijnt ook steeds meer. In het havo en vwo staan de aantallen lesuren voor beide vakken zwaar onder druk. Het huidige eindexamen toetst kennis van de buurtalen Frans en Duits onvoldoende.

De Visiegroep stelt dat de teloorgang van het Frans en het Duits grote gevolgen heeft. Nederland is als klein land afhankelijk van internationale samenwerking op het gebied van economie, politiek en cultuur. Een brede talenkennis vormt de poort naar internationalisering, naar kennis van ons omringende culturen en naar de mogelijkheid om in Europa als volwaardige lidstaat mee te doen. Nederland mist jaarlijks voor miljarden euro’s aan contracten vanwege gebrekkige kennis van het Frans en het Duits. Duitsland, België en Frankrijk zijn onze belangrijkste handelspartners. Intussen groeit het Franstalige deel van de wereldbevolking exponentieel: van zo’n 280 miljoen mensen nu naar meer dan 750 miljoen in 2050. Onze handelscontacten met opkomende economieën in Afrika maken geen kans zonder voldoende Nederlanders die het Frans beheersen.

Het manifest vraagt om sterke sturing van overheidswege om de positie van de buurtalen Duits en Frans terug te winnen en te bewaken; een accent binnen het nieuwe curriculum op communicatieve en interculturele vaardigheden; een herziening van de eindexamens en de kans voor iedere leerling, ook in het vmbo, om eindexamen te kunnen doen in Frans en Duits; een passende eigen leerlijn voor de buurtalen in het vmbo; een vakinhoudelijke versterking van de hbo- en wo-opleidingen Frans en Duits; en een landelijke promotiecampagne die leerlingen en studenten stimuleert om talen te leren.

¹   De Visiegroep Buurtalen is een samenwerkingsverband tussen de secties Duits en Frans van Levende Talen; de Vereniging Lerarenopleiders Duits in het hbo (VLoD); de Vereniging Lerarenopleiders Frans in het hbo (VLoF); het Kenniscentrum Frankrijk Nederland; en de Stichting Romanisten aan Nederlandse Universiteiten (SRNU).