Wetenschap, industrie en overheid zetten in op schone, slimme, circulaire chemieproducten

Volgende fase voor Advanced Research Center Chemical Building Blocks Consortium (ARC CBBC)

Wetenschap, industrie en overheid zetten samen in op schone, slimme en circulaire chemieproducten van de toekomst

Met de viering van haar vijfjarig bestaan, gaat het Advanced Research Center Chemical Building Blocks Consortium (ARC CBBC) een nieuwe fase in. Onder leiding van Nobelprijswinnaar Ben Feringa en Spinozaprijswinnaar Bert Weckhuysen werkt een toenemend aantal universiteiten, bedrijven en de overheid de komende jaren samen verder aan impactvolle oplossingen om de ecologische voetafdruk van de chemische industrie te verkleinen. Met behulp van excellente wetenschap, het opleiden van talentvolle onderzoekers en de ontwikkeling en het gebruik van unieke meetinstrumenten willen zij de samenleving voorzien van schone, slimme en circulair gemaakte producten.

Impactvolle innovatie

Tijdens het jubileumsymposium ‘Reinventing Chemistry Together’, stonden vandaag diverse vooraanstaande sprekers uit de industrie, overheid en academische wereld op het podium. Met voorbeelden uit hun onderzoeksprojecten binnen ARC CBBC, illustreerden een aantal talentvolle onderzoekers de wijze waarop ze invulling geven aan hun gezamenlijke ambitie om klimaatverandering en duurzaamheidsuitdagingen aan te pakken. In drie ARC CBBC-labs werken de PhD-kandidaten van verschillende universiteiten, samen met onderzoekers van AkzoNobel, BASF, Nouryon en Shell, aan onderzoek op het gebied van materialen, coatings en energiedragers. Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat,  nam hun gezamenlijke belofte voor een duurzame toekomst in ontvangst. 

Staatssecretaris Mona Keijzer (EZK): “Nederland heeft nu een sterke internationale positie als meest concurrerende economie van Europa en als EU innovatieleider. Door gericht te investeren in onderzoek en ontwikkeling, bijvoorbeeld op het gebied van groene chemie, blijven we in staat om duurzame groei te realiseren. Het is nodig dat bedrijven, kennisinstellingen én overheid samen een actievere rol vervullen om te zorgen dat we voldoende talenten opleiden én behouden. Alleen met gouden handen en knappe koppen zijn we in staat om deze kennisvoorsprong vast te houden en technologie daadwerkelijk naar de markt te brengen. Daarom is het goed dat de Nederlandse chemie gezamenlijk aan dit doel blijft werken.”                                                                                                                         

Multilaterale samenwerking

Chemie is overal, het zit in onze dagelijkse producten. Tegelijkertijd staat de samenleving voor een fors aantal uitdagingen waar de chemische sector oplossingen voor kan aandragen. Sinds mei 2016 werken de R&D afdelingen van AkzoNobel, BASF, Nouryon en Shell in een open aanpak samen met de universiteiten van Eindhoven, Groningen en Utrecht. Gezamenlijk zoeken zij oplossingen voor de vermindering van broeikasgasemissies, afvalstroompreventie en de ontwikkeling van efficiënte chemische processen en materialen, zoals coatings en katalysatoren. Dit doen zij met steun van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, NWO en wetenschappers van andere academische instellingen, zoals de Universiteit van Amsterdam, de technische universiteiten van Delft en Twente en Wageningen University & Research. In grootte en impact kan ARC CBBC zich meten met grote internationale initiatieven rond duurzaamheid en circulariteit. Het lange termijn doel is een nieuwe basis te leggen voor de Nederlandse maakindustrie van de toekomst.

Prof. dr. ir. Bert Weckhuysen: “Sinds de oprichting hebben we met het consortium een stevige basis gelegd voor de komende vijf jaar. Diverse bilaterale en multilaterale onderzoeksprogramma’s zijn inmiddels op volle sterkte, en er komen nog meer aan. In een  brede opzet, die ruimte biedt voor meer partijen, werken we samen aan de toekomst van de chemie. Het resultaat mag er zijn. Niet enkel mooie wetenschappelijke publicaties, maar ook doorbraaktechnologie voor schonere processen én nieuwe materialen gebaseerd op afvalstromen. In samenwerking met onze industriële en academische partners, zijn er drie ARC CBBC-laboratoria in Utrecht, Groningen en Eindhoven met unieke expertise opgebouwd, bijvoorbeeld op het gebied van katalyse. Ook hebben we wetenschappelijke toptalenten aangetrokken, die elk hun eigen complementaire onderzoeksgroep gaan opbouwen in het hart van duurzame en circulaire chemie. Door hen alle kansen te geven en te voorzien van de noodzakelijke middelen worden zij de innovators en verbinders, die een nieuwe basis onder de chemie leggen. Door kruisbestuiving ontstaan innovatieve ideeën waarmee we de chemie als het ware opnieuw uitvinden.”

Jonge talentvolle onderzoekers

Binnen ARC CBBC zijn ruim tachtig posities ingevuld voor jonge talentvolle onderzoekers, die verbonden zijn aan tien Nederlandse universiteiten. Het is de ambitie van ARC CBBC om de komende jaren het aantal onderzoekposities uit te breiden naar 150. Deze nieuwe generatie wetenschappelijk talent deelt een gemeenschappelijke visie op duurzaamheid en wil de chemie voor de toekomst opbouwen. Centraal in hun werk staat het streven om de chemische industrie te voorzien van nieuwe en verbeterde chemische bouwstenen, voor schone en circulaire producten die we in ons dagelijks leven gebruiken.

Mirjam de Graaf, PhD-kandidaat aan de Universiteit van Utrecht: “Ik wil bestanddelen ontwikkelen voor luchtzuiverende verf, waarbij licht gebruikt wordt als energiebron om chemische reacties te laten verlopen.” Volgens Morteza Hadian, PhD-kandidaat aan de Technische Universiteit Eindhoven, is het onderzoek om methaan als grondstof te kunnen gebruiken zonder CO2 uit te stoten goed op weg: “Mijn ARC CBBC collega in Utrecht zoekt naar de perfecte katalysator, hier in Eindhoven kijken we hoe deze beter reageert op het methaan. In het begin was het slechts een theorie, maar het werkt echt!” Dat onderzoekers niet snel opgeven illustreert Hugo den Besten, PhD-kandidaat aan de Universiteit van Groningen, "Het vinden van de bouwstenen om een duurzame coating te maken is niet genoeg. We willen dat deze net zo goed of zelfs beter is dan de huidige coatings." 

Prof. dr. Ben Feringa: “We hebben nu meer dan een eeuw ervaring met chemie, en hebben daarin geleerd hoe je nieuwe producten kunt bedenken, zoals nieuwe brandstoffen, kunststoffen en medicijnen. Nu is de uitdaging hoe we al die producten en materialen van onze moderne maatschappij energiezuiniger kunnen maken, en met de inzet van groen opgewekte elektriciteit gaan produceren. Voorwaarde is wel dat materialen te recyclen zijn en we slimme functionaliteiten kunnen toevoegen. Hoe mooi zou het zijn als bijvoorbeeld een raam of je auto zichzelf kan reinigen door deze te voorzien van een slimme coating.”

Kijk voor meer informatie over het werk van de onderzoekers bij het ARC CBBC mediaplatform ‘Chemistry from the lab to the people’. Hier delen zij de komende jaren hun duurzame ambities middels vlogs, artikelen, blogs, video’s en podcasts.

Lees hier dit persbericht in het Engels: https://bit.ly/3axmVOa