Stille getuigen van de Holocaust in Amsterdam

95 monumenten en locaties die herinneren aan de zwartste bladzijde uit de geschiedenis van de stad

Onlangs gaf het Amsterdamse gemeentebestuur, ondanks vele bezwaren van buurtbewoners, groen licht voor het Holocaust Namenmonument. Dit Namenmonument zal moeten verrijzen op de plek waar nu nog het omstreden Erkentelijkheidsmonument staat. Ook zeer recent besloot de NS schadevergoeding te betalen aan overlevenden van de Holocaust en aan nabestaanden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog leverde NS namelijk de treinen om tienduizenden Joden vanaf het Amsterdamse Centraal Station en het Muiderpoortstation naar Westerbork te deporteren en heeft daar miljoenen mee verdiend.

In 1940 woonden er ongeveer 140.000 Joden in Nederland en 80.000 in Amsterdam, zo’n tien procent van de bevolking van de stad. Meer dan 60.000 van hen (ruim 75 procent) – mannen, vrouwen en kinderen – zijn naar concentratie- en vernietigingskampen gedeporteerd en daar vermoord. Geen wonder dat de sporen van de Jodenvervolging tegenwoordig nog overal te zien en zelf aan te raken zijn. Het Namenmonument, het Erkentelijkheidsmonument, het Centraal Station en het Muiderpoortstation zijn slechts vier voorbeelden van monumenten en locaties die te maken hebben met de Jodenvervolging, maar er zijn vandaag de dag nog steeds honderden plekken in Amsterdam die ooit de stille getuigen waren van de zwartste bladzijde uit de geschiedenis van de stad.  In Lotty’s bankje worden de verhalen verteld die bij meer dan negentig van deze locaties en monumenten horen. Ze laten stuk voor stuk verschillende aspecten van de vervolging zien en ze maken duidelijk hoe onlosmakelijk de stad nog steeds verbonden is met de geschiedenis van de Jodenvervolging. 

De titel van het boek verwijst naar Lotty Huffener-Veffer. Op 26 augustus 1945 komt zij aan in Amsterdam. Als enige van haar gezin heeft zij de oorlog overleefd. Haar ouders en zusje Carla zijn in Sobibor vergast. Van een warm welkom is geen sprake en noodgedwongen brengt zij haar eerste nacht ‘thuis’ in Amsterdam door op een bankje aan de Apollolaan. In september 2017 wordt de dan 96-jarige Lotty geëerd met haar eigen monument, een bankje op de plek waar zij die eerste nacht doorbracht.

Na de oorlog heeft Lotty zich ingezet om ons nooit te laten vergeten wat er tijdens de oorlog met de Joden is gebeurd. Dit deed ze door haar eigen verhaal en dat van haar familie tot op hoge leeftijd te blijven vertellen. Op vrijdag 27 juli 2018 overleed Lotty op 97-jarige leeftijd.

Historicus Gerben Post heeft zich na een master Holocaust en Genocidestudies aan de Universiteit van Amsterdam gespecialiseerd in de Jodenvervolging in Nederland. Daarnaast is hij onder meer verbonden aan de Anne Frank Stichting.

Boekgegevens:

Lotty's bankje

Stilstaan bij de Jodenvervolging in Amsterdam

Gerben Post

ISBN: 9789460224867

Paperback, 224 pagina's

Een uitgave van LM Publishers