Deze week presenteerde MARIN (Maritiem Research Instituut Nederland) haar nieuwe Strategieplan onder de titel ‘Better Ships, Blue Oceans!’. Deze toekomstvisie richt zich op maatschappelijke uitdagingen waaraan MARIN en de maritieme sector kunnen bijdragen. Directeur Bas Buchner: “Schoon en veilig transport over het water en duurzame energiewinning op zee vragen om kennis en innovatie. Hoe krijgen we emissieloze schepen, voorkomen we ongelukken met passagiersschepen en zetten we de zee in bij de energietransitie? Onze drijvende oplossingen voor steden en havens bieden ruimte in tijden van zeespiegelstijging en overbevolking. We hebben dus een duidelijke koers voor de toekomst. Maar we dreigen vast te lopen omdat onze Rijksbijdrage tot slechts zeven procent is gedaald.”
MARIN wil schepen schoner, slimmer en veiliger maken en bijdragen aan een duurzaam gebruik van de zee. Het project ‘Blauwdruk 2050 (de maritieme wereld voorbij de horizon)’ en de ‘Blauwe route’ binnen de Nationale Wetenschapsagenda bieden hier uitdagende toekomstperspectieven voor. Buchner: “Daarom het motto: Better Ships, Blue Oceans! Met de maritieme sector willen we uit de crisis komen door samen baanbrekende innovaties te ontwikkelen. Ook gaan we door met onze gratis testperiodes voor innovatieve MKB’ers.” MARIN wil ook echt kennispartner zijn voor de overheid. “Maritiem toegepast onderzoek is essentieel voor scheepvaartveiligheid, schoon vervoer over het water, efficiënte havens en een effectieve Koninklijke Marine. De Nederlandse verantwoordelijkheid en belangen houden niet op bij onze landsgrenzen!”
Een onafhankelijke evaluatiecommissie die recent het toegepast onderzoek onderzocht voor het Ministerie van EZ, prees de kwaliteit en impact van het MARIN-onderzoek. Die ‘behoren tot de wereldtop’. Maar deze EMTO-commissie heeft ‘grote zorgen over de financiering van MARIN: zonder investeringen op korte termijn in de strategische kennisbasis van MARIN én middelen voor het vernieuwen en uitbouwen van de onderzoeksfaciliteiten staat de vooraanstaande positie van MARIN onder grote druk.’ De Rijksbijdrage is naar de mening van de commissie ‘onder de kritieke ondergrens gezakt’. 15-20% van de omzet wordt daarbij door de commissieleden als de ondergrens gezien voor het kunnen opbouwen van een strategische kennisbasis en het bijdragen aan vroege innovaties voor de maatschappij en maritieme sector.
Buchner: “We zijn blij dat deze commissie dit nu objectief vaststelt, want de situatie is echt urgent. De toekomst van MARIN en de Nederlandse maritieme sector staat op het spel”. De Tweede Kamer maande de regering daarom begin dit jaar tot spoed in het invullen van de rijksbrede ‘Maritieme Strategie’ op dit punt. De Kamerbreed aangenomen motie Jacobi / De Boer (149 stemmen) vroeg de regering binnen enkele maanden een plan uit te werken over hoe de missiefinanciering van MARIN ‘substantieel kan worden verhoogd’, omdat door de lage overheidsfinanciering ‘de toekomst van MARIN als toonaangevend instituut onzeker is’.
MARIN heeft het nieuwe Strategieplan geschreven in het vertrouwen dat de regering de Kamermotie uitvoert en minimaal het advies van de EMTO-commissie volgt vanaf 2018. Buchner: “Dat vraagt nu wel urgente actie in Den Haag, maar eerlijk gezegd is het nog verontrustend stil. En dat terwijl de concurrentie voor de Nederlandse maritieme sector uit het Verre Oosten oprukt en ook Europese landen investeren in maritiem onderzoek en faciliteiten”. Zo trekt de Noorse overheid € 450 miljoen uit voor het ‘Ocean Space Centre’ in Trondheim en de Vlaamse overheid bouwt voor
€ 30,7 miljoen een testfaciliteit in Oostende. Buchner: ”Deze landen hebben oog voor het toekomstig belang van de zee. Blue Growth is daar een politiek thema. Maar in Den Haag is tot nu toe geen financiële steun te vinden voor ons Seven Oceans Simulator (SOS) centrum. Dat Virtual Reality centrum willen we ontwikkelen voor het verhogen van de scheepvaartveiligheid, ontwikkelen van effectieve marineschepen en het onderzoeken van maritieme innovaties zoals zelfvarende schepen. Naast onze testfaciliteiten hebben we zo’n simulatorcentrum nodig om als Nederland wereldwijd leidend te blijven als maritiem land. Het is essentieel dat het volgende Kabinet investeert in het toegepast onderzoek in Nederland en de toekomst van de zee. De maritieme plannen liggen er klaar voor!”