Experts onthullen nieuwe verklaring op Planetary Security Conference

BERICHT ONDER EMBARGO TOT 12 DECEMBER - 10:00 UUR

De persconferentie (12/12/2017 10.00 uur) kan online worden bekeken via deze link: https://www.youtube.com/watch?v=ZGa7t6PozAc&feature=youtu.be

Vandaag hebben gerespecteerde experts op het gebied van de risico's van klimaatverandering een verklaring onthuld met een ongekend brede reikwijdte en het doel om sterker handelen na te jagen – ten overstaan van de 350 deelnemers aan de Planetary Security Conference.

Tot op heden hebben 40 hoogwaardige vertegenwoordigers van VN-agentschappen, overheden, diplomatieke instellingen, de academische wereld en denktanks de verklaring ondertekend. Onder hen bevinden zich de zesentwintigste minister-president van Australië en voorzitter van de Independent Commission on Multilateralism Kevin Rudd, BuZa-minister Halbe Zijlstra, de Iraakse minister van water Hassan Janabi, topman bij de European Climate Foundation Chief Executive Laurence Tubiana, UNCCD-chef Monique Barbut en voormalig UNFCCC-secretatis en huidig voorzitter van Mission2020 Christiana Figueres.

"In deze verklaring hebben we onze kennis gegoten van hoe klimaatrisico's een belangrijke factor en soms zelfs een deeloorzaak vormen van onveiligheid en conflicten voor de mens om tot een praktisch plan te komen waarnaar we actief kunnen handelen", aldus de Iraakse minister van water Janabi. "De verklaring is allesbehalve voortijdig. Door klimaatverandering wordt het alleen maar lastiger om voor complexe wereldproblematiek – van migraties en oorlog tot schaarste en terrorisme – een oplossing te vinden. Dat maak ik uit eerste hand mee in Irak, dat met problematische watertekorten kampt."

De verklaring behelst een plan van zes punten. Er moet een VN-afgevaardigde worden benoemd, een proces worden ontwikkeld om veiligheidsrisico's voor het klimaat te beoordelen en er moeten in bepaalde landen met het hoogste risico, zoals Mali en Irak, concrete stappen worden gezet. Het achterliggende doel van de verklaring is om de tot nu toe opgebouwde kennis binnen de huidige praktijkgemeenschap te vertalen naar daadwerkelijk handelen.

Monika Sie Dhian Ho, directeur van Instituut Clingendael, licht toe: "De mogelijke gevolgen van uit klimaatproblemen voortgevloeide veiligheidsrisico's kunnen nog veel ingrijpender zijn dan het politieke tumult dat nu als gevolg van de vluchtelingencrisis in Europa heerst. Daarom is het goed dat zo veel organisaties gehoor geven aan de oproep om actief handelen – een oproep die met de The Hague Declaration on Planetary Security vaste vorm heeft gekregen. We nodigen bij dezen iedereen die zich met dit thema bezighoudt uit om de online verklaring (https://www.planetarysecurityinitiative.org/signees) te ondertekenen."

De verklaring vormt een unicum, want nog nooit eerder was er zo'n breed draagvlak voor een milieugerelateerd actieprogramma. Inmiddels is de verklaring voor ondertekening openbaar gemaakt, als slotstuk van een jaar waarin er veel is gesproken over milieuproblematiek. Zo heeft de Eerste Kamer van het Australische parlement er een onderzoek naar afgekondigd, heeft de EU een nieuwe strategie opgesteld om de problematiek met meer veerkrachtigheid het hoofd te bieden en heeft de VN-veiligheidsraad een belangrijke beslissing genomen met betrekking tot het Tsjaadmeerbassin. De raad heeft bovendien een uitgebreide risicoanalyse aangekondigd.

De kern van het plan: iedereen slaat de handen ineen om problemen proactief aan te pakken, of het nu gaat om migratie, vluchtelingen, analyses van milieurisico's of milieuvriendelijke groei. Bij de huidige en toekomstige programma's op het gebied van humanitaire hulp, migratie, veiligheid, verkennend onderzoek en militaire missies moet er meer aandacht komen voor klimaatrisico's.

"Uit de The Hague Declaration on Planetary Security blijkt hoe hard de groeiende praktijkgemeenschap zich inspant om de geopolitieke gevolgen van wereldwijde klimaatveranderingen te doorgronden en echt doordrongen te raken van de noodzaak om een oplossing te zoeken voor de in elkaar hakende risico's van klimaatverandering," aldus Alexander Carius, algemeen directeur van Adelphi, een Berlijnse denktank en een van de organisatoren van de bijeenkomst.

"In het Climate Science Special Report benadrukt het Amerikaanse Global Change Research Program dat klimaatveranderingen de risico's van mondiale instabiliteit exponentieel verergert. Er staat glashelder in dat de moderne geschiedenis geen warmere periode kent dan die van ons nu. Klimaatverandering is een van de meest fundamentele wereldwijde problemen voor de menselijke veiligheid van deze eeuw. Daarom is het zo goed dat we nu deze stap hebben gezet," aldus Sherri Goodman, voormalig Deputy Undersecretary of Defense.

De verklaring vormt als het ware een richtlijn voor de huidige en toekomstige inspanningen van de praktijkgemeenschap. Dankzij het Planetary Security Initiative worden de ondertekenaars aangemoedigd om bij relevante initiatieven beter samen te werken, waar nodig rentmeesterschap op zich te nemen en de voortgang te monitoren zodat iedereen weet welke mijlpalen en verbeterpunten er al zijn bereikt.

Kevin Rudd zegt daarover: "Klimaatverandering vormt een van de grootste geopolitieke risico's van deze eeuw. Deze verklaring bevat het leeuwendeel van de lang aangedragen ideeën van mensen, instellingen en landen die met maximale betrokkenheid op zoek zijn naar het ideale huwelijk tussen de bescherming van het milieu en de veiligheid van de mens – met name de eilandstaten in de Stille Oceaan, die zich aan de voorhoede van het strijd bevinden. Het is van groot belang dat de secretaris-generaal van de VN en de VN-veiligheidsraad deze ideeën de komende maanden verder uitwerken."