Reserveer ruimte voor snelle uitbreiding elektriciteitsnet

Stedin Groep investeerde in 2021 € 687 miljoen in het beheren en onderhouden van haar gas- en elektriciteitsnetten. In 2020 was dat nog € 620 miljoen. Hoewel dit voor Stedin een investeringsrecord is, is verdere versnelling van de energietransitie nodig om de klimaatambities en economische groei bij te benen. Een van de schaarstes waarmee Stedin steeds vaker te maken krijgt, is het gebrek aan ruimte voor de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Hiervoor moet op tijd meer boven- en ondergrondse ruimte worden gereserveerd, vindt de netbeheerder.

Koen Bogers, CEO van Stedin Groep: “Het verzorgingsgebied van Stedin is een magneet voor economische ontwikkeling en bedrijvigheid. De verbouwing van het elektriciteitsnet om die ontwikkelingen mogelijk te maken is een operatie die nog jaren duurt. We krijgen steeds meer te maken met allerlei vormen van schaarste. Denk aan beperkte financieringsmogelijkheden, maar ook aan tekorten aan materialen en geschikte vakmensen. We zien in ons verzorgingsgebied ook dat de beperkte fysieke ruimte de snelheid van de energietransitie belemmert. Maar versnelling is nu juist nodig. Tot 2030 bouwen we twee tot vier grote verdeelstations per jaar. Dit is gemiddeld drie keer zo veel als voorheen.”

Reserveer ruimte voor uitbreiding elektriciteitsnet

Stedin Groep roept het nieuwe kabinet, provincies, regionale energiestrategieën en gemeentes op om samen met netbeheerders meer aandacht te hebben voor de benodigde ruimte voor de aanleg en de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Bij de bouw van nieuwbouwwijken, bedrijventerreinen, datacenters, maar ook voor gebieden die in de regionale energiestrategie (RES) aangewezen zijn voor zonnepanelen en windmolens, is het reserveren van ruimte voor elektriciteitskabels en stations noodzakelijk. Hierdoor kan het gesprek voeren met de omgeving, het aankopen van grond en wijzigen van bestemmingsplannen eerder starten. Dit verkort de totale looptijd die nodig is om een verdeelstation te bouwen, zodat consumenten en ondernemers sneller aangesloten kunnen worden.  

Investeren in oplossingen

Stedin investeerde in 2021 zelf ook in oplossingen om slim met schaarse ruimte om te gaan, zoals het modulair bouwen van verdeelstations. Dit betekent dat de stations van Stedin voortaan een vast ontwerp hebben, waardoor de afmetingen en de benodigde grond al vanaf het begin duidelijk zijn. Het modulair bouwen betekent ook dat de bouw sneller gaat (uitlegvideo). Zo kondigde Stedin in 2021 op het bedrijventerrein Dordtse Kil aan dat voor grote, nieuwe zonnedaken geen capaciteit meer was. Door in samenwerking met de gemeente Dordrecht in een vroeg stadium grond aan te kopen voor een nieuw modulair verdeelstation, is de projecttijd verkort met twee jaar. Voor de ondernemers op de Dordtse Kil is daardoor niet in 2027, maar in 2025 weer capaciteit voor onder andere hun zonnedaken op het elektriciteitsnet beschikbaar.

Groei energietransitie afgelopen jaar

In het jaarverslag dat Stedin vandaag publiceert, staat dat het aantal nieuwbouwwoningen zonder aardgasaansluiting in 2021 steeg naar 90% voor het hele verzorgingsgebied van Stedin. In 2020 was dat 89,2%. Stedin legde 2.791 nieuwe aansluitingen voor de laadinfrastructuur aan, dat is een groei van 39% ten opzichte van 2020. De klanten van Stedin zijn thuis ook volop bezig met de energietransitie. Het aantal gasverwijderingen voor verduurzaming is in 2021 met 177% gegroeid naar 12.484. En om het opwekken van stroom met zonnepanelen en elektrisch koken mogelijk te maken zien we een toename van 23% in het verzwaren van de aansluitingen. 90% van de klanten heeft Stedin op tijd of conform wensdatum aangesloten. Het vermogen van zonnepanelen van consumenten in Stedin’s verzorgingsgebied groeide met 25,4% tot 1.177 megawattpiek (2020: 939 megawattpiek).

Fotobijschrift: in 2021 verving netbeheerder Stedin in de Haagse binnenstad elektriciteitskabels. Een complex klus, midden in een druk gebied. Foto door: Carel Kramer Fotografie

Werkpakket groeit alleen maar verder

Stedin verwacht tot 2030 zo’n 313.000 laadpunten te voorzien van de benodigde infrastructuur en bijna 6 gigawatt duurzame opwek van windmolens en zonnepanelen op dak aangesloten te hebben. Hiervoor is 1.850 kilometer aan middenspanningskabels nodig. Dat is ongeveer de afstand tussen Rotterdam en Lissabon. Daarnaast moet een groot deel van de hoofdverdeelstations worden verzwaard en zijn honderden nieuwe trafohuisjes nodig. Dit is berekend op basis van het bestaande klimaatakkoord. De ambitieuzere doelstellingen van Europa (‘Fitfor55’) en het nieuwe coalitieakkoord zijn hier nog niet in meegenomen. Het werkpakket van Stedin groeit de komende jaren dan ook alleen maar verder.

Financiële resultaten

Het bedrijfsresultaat over 2021 bedroeg € 124 miljoen (2020: € 129 miljoen). Door de hoge energieprijzen stegen de kosten voor het netverlies van de netbeheerder. Dit zorgde er mede voor dat het nettoresultaat op € 21 miljoen kwam (2020: € 42 miljoen). De steeds hogere investeringen als gevolg van de energietransitie, de economische groei en de daardoor veranderende energievraag, zorgen voor oplopende kosten en afschrijvingslasten van Stedin. Die drukken nu op het bedrijfsresultaat en worden, conform het huidige reguleringskader, pas later in tijd gecompenseerd. Danny Benima, CFO van Stedin Groep: “In 2021 bereikten we een belangrijke mijlpaal. Een groot deel van onze aandeelhouders tekende in om het eigen vermogen Stedin met € 200 miljoen te versterken. We voelen ons erg gesteund door onze aandeelhouders, maar met de ambitieuzere klimaatdoelstellingen vanuit Brussel en Den Haag is meer kapitaal nodig. Daarom blijven we in gesprek met bestaande aandeelhouders en potentiële aandeelhouders om onze balanspositie te versterken.”