0 procent btw op groente en fruit of suikertaks niet de oplossing voor gezondere leefstijl

Dit is een expertquote van Jan Buining, oprichter TastyBasics en de Leefstijlstraat. Lid Raad van Advies voor de stichting Kind en Voeding.

U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van de naam van de expert en organisatie. Aanleiding: Wanneer het invoeren van een suikertaks zin heeft (en wanneer niet) - EenVandaag

In het regeerakkoord heeft Rutte IV zich voorgenomen de btw op groente en fruit te verlagen naar 0 procent. Het afbakenen van welke producten dan precies onbelast moeten worden, lijkt nu de stok in het wiel te worden. Daarnaast blijkt ook het gewenste effect geringer dan gehoopt. Terwijl de gemiste inkomsten met 0,5 tot 1 miljard wel flink zouden aantikken. Tevens blijft de suikertaks een veel besproken onderwerp. Een mooi moment om een effectiever instrument onder de loep te nemen. Kijk eens naar de schappen met houdbare producten. Die bevatten nu vaak de lege calorieën die bijdragen aan overgewicht en allerlei leefstijlziekten.

Supermarkten bepalen hun marge in procenten. Dus de marge in centen is hoger naarmate het product duurder is. De hogere kosten voor productie van voedzamere en meer duurzame producten is dus niet de enige reden voor een hogere prijs in de supermarkt. Sterker nog: ongeveer een derde deel van de hogere prijs komt extra in de zakken van de supermarkten. Dat is bijna drie keer zo veel als de 9 procent die de overheid extra vangt aan btw. Ook al is een gezond of duurzaam product maar 25 procent duurder dan een regulier product, dan is de extra verdienste van de supermarkt al net zo veel als de gehele btw op het verantwoorde product.

Supermarkten aan zet

Verdergaande doorrekening met een aantal producten als voorbeeld, leert dat als de supermarkten zouden besluiten om genoegen te nemen met dezelfde marges in centen als op reguliere producten, de consumptie van verantwoorde producten met tot wel 40 procent kan stijgen. Meer afzet van verantwoorde producten zou de productiekosten ervan fors drukken, met als gevolg een verdere prijsdaling en dus meer verantwoorde consumptie. Maar wie beslist er over het ‘procent-reken’- systeem van de supermarkten? Wie neemt de verantwoordelijkheid? Ik hoop dat het topmanagement van supermarkten die groots communiceren dat ze gezond en duurzaam eten bereikbaar willen maken, de handschoen oppakken.