Software gaat onbewuste discriminatie op arbeidsmarkt tegen

AMSTERDAM, 12 april 2023 – Werkgevers dreigen door verouderde recruitmentsoftware onbewust te discrimineren en de nieuwe ‘Wet toezicht gelijke kansen bij werving en selectie’ te overtreden. Speciale datagedreven software kan voorkomen dat ze onderscheid maken op basis van godsdienst, levensovertuiging, seksuele geaardheid, gender, nationaliteit, leeftijd of handicap, zodat ze puur selecteren op competenties.

De nieuwe wet wordt dit jaar van kracht en zal grote impact hebben op de werving en selectie door bedrijven. De wet is al in 2020 ingediend om discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan en is inmiddels goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. Werkgevers moeten binnenkort verplicht kunnen aantonen dat zij bij de werving en selectie van nieuwe medewerkers niet discrimineren.

Daarom zoeken bedrijven naar manieren om op zorgvuldige wijze vast te leggen op welke basis nieuwe medewerkers worden geworven. Minstens zo belangrijk is het dat bedrijven inzichtelijk maken hoe kandidaten uit het aanbod van kandidaten worden geselecteerd en daadwerkelijk in aanmerking komen voor de beschikbare functie. 

Bedrijven met meer dan 25 medewerkers moeten deze procedure schriftelijk vastgelegd hebben in hun organisatie. Bedrijven met minder dan 25 medewerkers mogen volstaan met een mondelinge toelichting op hun werving- en selectieproces. De Nederlandse Arbeidsinspectie is verantwoordelijk voor de controle op de naleving van de wet en kan bij overtreding forse boetes opleggen. Daarnaast dreigen bedrijven forse reputatieschade op te lopen als ze op de vingers getikt worden vanwege discriminatie op de arbeidsmarkt.

,,De reputatieschade kan voor bedrijven die, bewust of onbewust, discrimineren op basis van eerder genoemde kenmerken zeer groot zijn,” vertelt Karim Akhlal, eigenaar van Recrout, een innovatieve HR-tech-organisatie. ,,Het kost veel tijd om als bedrijf een goede naam en reputatie op te bouwen, maar deze is snel afgebroken. Zeker onder druk van de publieke opinie.” 

Het probleem is dat veel werkgevers gebruik maken van geautomatiseerde recruitmentsystemen om geschikte kandidaten te vinden. Deze systemen matchen kandidaat en functie niet altijd op objectieve wijze aan elkaar. Hierdoor is de kans groot dat een werkgever mensen geen gelijke kansen biedt en daarmee direct al de nieuwe wet overtreedt. Akhlal: ,,Vaak zijn werkgevers zich er niet van bewust dat zij door verouderde systemen niet zullen voldoen aan de nieuwe wet.”

Recrout heeft een oplossing voor dat probleem ontwikkeld. Haar datagedreven matching- en selectiesoftware brengt alleen de werk gerelateerde competenties van kandidaten in kaart en kijkt niet naar kenmerken als leeftijd, gender, afkomst en dergelijke. Zo krijgen werkgevers kandidaten te zien die op basis van competenties het beste bij de functie passen en is de kans op discriminatie tijdens het werving- en selectieproces uitermate klein. De Nederlandse Arbeidsinspectie heeft zich inmiddels positief uitgelaten over dit recruitmentsysteem.