'Nederlandse ondernemers lijden onder ongelijke handhaving in zero-emissiezones'

Buitenlandse vervuilende voertuigen rijden straffeloos Nederlandse zero-emissiezones (ZEZ) binnen, terwijl Nederlandse ondernemers wel beboet worden bij overtredingen. Dit creëert oneerlijke concurrentie en ondermijnt de effectiviteit van deze zones. Europese afspraken over grensoverschrijdende handhaving via cameracontrole zijn noodzakelijk voor een gelijk speelveld.

Nederlandse ondernemers investeren in schone voertuigen of betalen voor ontheffingen om in binnensteden te mogen rijden. Buitenlandse bedrijven met vervuilende voertuigen ontspringen de dans door het ontbreken van Europese handhavingsafspraken. Dat is niet alleen oneerlijk, het schaadt ook de concurrentiepositie van Nederlandse ondernemers. Zij dragen de lasten van milieumaatregelen, terwijl buitenlandse concurrenten die ontlopen. 

Sinds de invoering van de ZEZ begin 2025 zijn al ruim 265.000 bestelauto’s geweerd. Dit laat de impact van de maatregel zien, maar benadrukt ook dat handhaving alleen effectief is als álle voertuigen worden meegenomen – ook buitenlandse. Anders neemt de motivatie om te verduurzamen af en verdwijnt het draagvlak onder ondernemers.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat moet de lobby in Brussel versterken voor Europese wetgeving die grensoverschrijdende handhaving mogelijk maakt. Gemeenten kunnen ondertussen met fysieke controles en informatieverstrekking aan buitenlandse vervoerders de handhaving verbeteren.

De Nederlandse overheid, de Europese Unie en gemeenten moeten samen optrekken voor een oplossing. Ook buurlanden België en Duitsland zijn nodig voor effectieve bilaterale afspraken over handhaving.

Zonder aanpak van dit probleem blijft het draagvlak voor verduurzaming onder druk staan. De luchtkwaliteit in binnensteden verbetert dan minder snel dan beoogd.