Cijfers 2023: dalende trend overmatig en zwaar alcoholgebruik zet door

Uit de pas verschenen cijfers over 2023 van de Leefstijlmonitor van o.a. het CBS en RIVM blijkt dat overmatig en zwaar drinken in Nederland over langere termijn een dalende trend laten zien. STIVA vindt het opvallend en bemoedigend dat in het eerste volledige jaar zonder lockdowns, de trend van problematisch drinken blijft dalen.

Zwaar drinken daalt

Het percentage Nederlanders van 18 jaar en ouder dat als zware drinker (minimaal één keer per week drinken van 6 glazen bij één gelegenheid voor mannen en 4 voor vrouwen) wordt ingeschaald, is van 8,3% in 2022 gedaald naar 7,9% in 2023.

Overmatig drinken nog steeds historisch laag

Voor overmatig drinken (gemiddeld meer drinken dan 14 glazen alcoholhoudende drank per week voor vrouwen en meer dan 21 voor mannen) geldt dat hier een heel lichte stijging te zien was; 6,5% in 2022 tegen 6,7% in 2023.

De Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA) ziet in deze cijfers dat de trend die al dalend was, zich ook in 2023 heeft doorgezet. Directeur Peter de Wolf: “Bij overmatig drinken zagen we in 2022 een ‘all time low’. Daar zitten we in 2023 net iets boven, maar is nog steeds historisch laag en we liggen ook voor op het schema om het target uit het Nationaal Preventie Akkoord van 5% te halen. De 7,9% voor zwaar alcoholgebruik is het op één na laagst gemeten percentage ooit. Daar zien we nu ook dat we nadrukkelijk op koers liggen om hetzelfde target van 5% in 2040 te halen. Ten opzichte van zo’n twintig jaar geleden zien we bij zowel overmatig als zwaar alcoholgebruik een daling van ruim 40%.”

Deze trend is ook zichtbaar in andere statistieken. Zo is het percentage vrouwen dat drinkt tijdens de zwangerschap gedaald van 5% in 2016 naar 2,5% bij de laatste meting in 2021. Alcoholconsumptie door minderjarigen is sinds 2003 behoorlijk gedaald, maar de laatste jaren is bij deze categorie een lichte stijging te zien.

De Wolf: “We zijn hard op weg om onze doelstellingen voor 2040 te realiseren. Het is belangrijk om in te zetten op minderjarigen. Daar zien we dat de gunstige trend zich niet voortzet en zelfs weer een lichte stijging te zien is. Tegelijk bestaat er een hardnekkig beeld – en dat kwam ook bij recente politieke debatten terug – dat overmatig en zwaar alcoholgebruik niet zou dalen en dat de maatregelen uit het Nationaal Preventie Akkoord niet effectief zouden zijn. Maar de cijfers liegen niet. We liggen echt prima op koers om onze doelstellingen in 2040 te halen.”