Als eerste zorgverzekeraar kondigde Menzis gisteren aan een AI oplossing voor patiënten actief te gaan verspreiden onder haar verzekerden. Volgens Bart Voorn, mede-oprichter van Ditto, geen moment te vroeg: "De zorg staat onder enorme druk: vergrijzing, stijgende kosten en schaarste aan personeel maken innovatie noodzakelijk. We beginnen met een enorm maar onzichtbaar probleem: bij bijna vijf miljoen Nederlanders blijft er weinig hangen van een gesprek met een zorgverlener. Ditto lost dat op, met AI technologie.”
Ook na de verkiezingen zorg onder druk, tijd voor een nieuw perspectiefHet Nederlandse zorgsysteem kampt met structurele uitdagingen. De vergrijzing, groeiende zorgvraag en beperkte personeelscapaciteit zetten de toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg onder druk. Volgens het Europese Health Country Profile van de Europese Commissie (2021) zal de zorgvraag de komende jaren verder toenemen, terwijl de personele capaciteit achterblijft. Ook het ministerie van Volksgezondheid benadrukt dat e-health en digitale zorg noodzakelijk zijn om de zorg toegankelijk te houden (Rijksoverheid, 2024).
Toch ligt de focus van veel innovaties nog steeds op technologie voor zorgprofessionals, zoals digitale dossiers en AI-toepassingen voor verslaglegging. De patiënt bleef lang toeschouwer. In dat krachtenveld is een nieuwe beweging ontstaan waarin technologie juist de patiënt helpt meer regie te nemen.
Technologie vanuit het perspectief van de patiëntDe Nederlandse start-up Ditto ontwikkelde een app die medische gesprekken – met toestemming van de gebruiker – automatisch samenvat in begrijpelijke en eigen taal. Patiënten kunnen de samenvatting gebruiken voor eigen inzicht, delen met hun naasten of, nu door de samenwerking met BeterDichtbij, met hun zorgverlener. Zo ontstaat een nieuwe laag in het zorgproces, waarin patiënten hun informatie actiever kunnen beheren en begrijpen.
Volgens het team van Ditto is de patiënt vaak de enige constante factor in het gehele zorgtraject. Die voert gesprekken met meerdere specialisten, verpleegkundigen en apothekers, maar beschikt zelden over een helder overzicht van wat er allemaal besproken is. Door die informatie te structureren en terug te geven in begrijpelijke vorm, ontstaat rust en meer betrokkenheid bij de eigen behandeling. Daarnaast kunnen patiënten hun overzichten delen met hun naasten. Zo blijft iedereen op de hoogte.
Zorgorganisaties sluiten aan: Menzis en BeterDichtbijZorgverzekeraar Menzis kondigt nu aan de app te verspreiden onder haar verzekerden. De organisatie ziet potentie in technologie die verzekerden helpt hun zorg beter te begrijpen en helpt ze zo bewuster keuzes te maken. De samenwerking past binnen de bredere visie op passende zorg, waarin de patiënt actief meebeslist.
Ook BeterDichtbij, het veelgebruikte communicatieplatform binnen ziekenhuizen en huisartsenpraktijken, is een samenwerking met Ditto gestart. Dankzij een technische koppeling kunnen patiënten hun samenvattingen veilig delen met hun zorgverlener via het platform.
Impact en onderzoekOm de waarde van deze aanpak beter te begrijpen werkt Ditto samen met verschillende universitair medische centra. Onderzoek richt zich onder meer op de vraag of betere informatievoorziening leidt tot vermindering van onduidelijkheden, minder telefonische nazorg vragen, betere therapietrouw en uiteindelijk een hogere kwaliteit van leven.
Wetenschappelijke literatuur benadrukt dat digitale toepassingen vaak stuiten op barrières zoals beperkte digitale vaardigheden en onzekerheid over effectiviteit, vooral onder ouderen (Journal of Medical Internet Research, 2018). Door technologie gebruiksvriendelijk en taalneutraal te maken, probeert Ditto die drempels te verlagen.
Een stap naar toekomstbestendige zorgDat zorgverzekeraars en communicatieplatforms nu kiezen voor technologie die niet primair zorgverleners ondersteunt maar patiënten helpt, is tekenend. Deze ontwikkeling past in een bredere innovatiebeweging waarin technologisch en organisatorisch wordt gedacht: zorg dichter bij de patiënt, meer regie bij de patiënt, en systemen die dat ondersteunen in plaats van belemmeren.
De keuzes van Menzis en BeterDichtbij maken duidelijk dat de verschuiving naar patiëntgerichte technologie geen toekomstbeeld meer is, maar realiteit. Ze laten zien dat vernieuwing in de zorg niet altijd van binnenuit hoeft te komen: ook de patiënt kan een motor zijn van innovatie en verandering, en zo bijdragen aan betere zorg. Voorn: “helemaal top dat veel innovatie met AI voor de zorgverlener wordt ingezet, maar ik zou niet weten waarom de patiënt dan nog met een notitieboekje op schoot moet zitten.”
Over DittoDitto is een Nederlandse AI start-up. De app ondersteunt patiënten door medische gesprekken automatisch samen te vatten en deze in begrijpelijke taal beschikbaar te maken. Gebruikers kunnen de samenvatting delen met naasten of met hun eigen zorgverlener via veilige kanalen zoals BeterDichtbij. Dankzij steun van maatschappelijk investeerder Chris Oomen is de app voorlopig gratis beschikbaar voor Nederlandse gebruikers.
