Allergrootste bedrijven zijn investeringsmoe

Al lange tijd staan investeringen van de allergrootste (beursgenoteerde) concerns in de wereld op een laag pitje. Ook nu prijzen stijgen wat doorgaans investeringen uitlokt. Een zorgelijke trend stelt de researchafdeling van kredietverzekeraar Allianz Trade. Nooit eerder waren winstmarges, rendement op het geïnvesteerd vermogen, financieringskosten en de effectieve winstbelasting zo gunstig en toch ontbreekt de prikkel om te investeren.

Zonder risico te lopen (niet investeren) gaat het de corporates voor de wind. Volgens de onderzoekers van Allianz Trade bedroeg het gemiddelde rendement op het eigen vermogen in het laatste kwartaal van 2022 15,6%, een fractie onder het langjarig gemiddelde. Gezien de laag-conjunctuur niet slecht.

De grootste concerns lijken het wel prima te vinden zoals het nu gaat, stelt Allianz Trade. Zonder te investeren weten ze hun waarde flink te vermeerderen door simpelweg cashgeld aan te houden, eigen aandelen in te kopen en dividend uit te keren. Grote investeringsprogramma’s blijven op de plank liggen. En Allianz Trade vraagt zich af hoe lang deze impasse gaat duren. Het verhogen van de rente door de centrale banken lijkt deze houding alleen maar te versterken, aldus de onderzoekers.

Marktmacht

Johan Geeroms, Director Risk Underwriting Benelux van Allianz Trade: “We zien dat beursgenoteerde bedrijven het eigen kapitaal de afgelopen tien jaar in toenemende mate gebruikt hebben om eigen aandelen in te kopen. Je zou je kunnen afvragen of ze er niks beters mee kunnen doen. Blijkbaar niet. Het terugkopen van eigen aandelen en het eventueel achteraf vernietigen is dan ook uitermate rendabel. De waarde van het bedrijf neemt toe doordat de beurskoers stijgt omdat de winst over minder aandelen verdeeld hoeft te worden. De hogere beurskoers van het eigen bedrijf is een sterk wapen bij overnames en ook om het eigen bedrijf te verdedigen tegen een overname. Het geeft marktmacht.”

Geeroms wijst op de paradoxale rol van de inflatie. “Als de economie op volle toeren draait, is er een sterke vraag die de prijzen opdrijft en voor inflatie zorgt. Bedrijven investeren dan volop omdat ze kansen zien. Nu zitten we in een laag-conjunctuur en toch is er sprake van inflatie. Dat komt door zogeheten aanbod-inflatie. We kampen met hoge prijzen, cost push (onder meer vanwege door de oorlog in Oekraïne). Centrale banken proberen de inflatie in te dammen door de rentes te verhogen, maar het economische klimaat wordt daar niet beter van. De huidige status quo kan nog jaren duren. De grootste concerns geloven het wel. Ze hebben zo hun eigen manier om hun schaapjes op het droge te hebben en te houden.”

Geeroms benadrukt hoe belangrijk investeringen van bedrijven, en zeker van de allergrootste concerns, zijn voor de economie. “Het is de motor van de economie. Het zorgt voor werk, voor inkomens. Ook voor de technologische vooruitgang zijn ze cruciaal. Maar het gebeurt niet. Ze hebben een eigen lucratieve carrousel gemaakt van sparen, eigen aandelen inkopen en dividend uitkeren. Aandeelhouderswaarde blijft voorlopig key. Blijkbaar moet de inflatie eerst nog een heel stuk verder oplopen voordat er weer geïnvesteerd wordt.”

Perverse kant

“Grote concerns zitten er niet mee. Waarom moeilijk doen als het gemakkelijk kan. Er zit zeker een perverse kant aan. Eerst was er de lage rente om de economie aan te zwengelen. Geld was gratis. Vanwege de economische onzekerheid stond men niet te trappelen om te investeren. Wel konden de grote concerns met dit gratis geld eenvoudig waarde creëren. Simpelweg door eigen aandelen op te kopen. Het monetaire beleid heeft voor een prikkel gezorgd om meer te financieren met vreemd vermogen. Grote concerns hebben daar handig gebruik van gemaakt.”

(Foto Johan Geeroms)