'Een monumentenstatus voor de hele gebouwde omgeving voorkomt slopen als goedkope optie'

Dit is een expertquote van Marijn Emanuel, senior adviseur duurzaam bouwen, Stichting W-E Adviseurs.

U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van de naam van de expert en organisatie. Aanleiding: Hoe bouw je een betere stad? Niet door te slopen, maar door slim te verbouwen

Circulair bouwen heeft meerdere voordelen: het is niet alleen beter voor het klimaat, maar het zorgt ook voor een constant bewustzijn van de situatie waaruit we voortbouwen. Niet alleen zal er na 20250 niet meer ouderwets gesloopt mogen worden omdat dat financieel aantrekkelijker is, ook de immateriële waarde van onze gebouwde omgeving zal beter bewaard worden. Dat betekent werken met de stad die we hebben, wonen in de wijken die er al zijn en daarbij gebruik maken van datgene wat de geschiedenis aanbiedt.

Onlangs werd in de Werkconferentie Circulaire Bouweconomie besproken hoe er voorkomen kan worden dat er, na 2050 als we een 100 procent circulaire economie hebben, nog gesloopt gaat worden als de goedkope optie. Het antwoord kennen we al: de status die monumenten hebben. Voer een vergelijkbare monumentale status is voor de gehele gebouwde omgeving, met bijvoorbeeld de clausule dat sloop alleen wordt toegestaan bij aantoonbaar positieve impact op het klimaat. Gebruiken en bouwen met wat er al is, wordt de norm om binnen de grenzen van de planeet te blijven. Sloop en nieuwbouw wordt de uitzondering. Met het voorbeeld van Duitsland voor ogen, waar over een sloopverbod wordt gesproken (het zogenaamd Abriss-Moratorium), kan gekeken worden naar de vraag hoe we bouwen aan een betere stad.

De groeiende vraag naar (woon)ruimte zal in eerste instantie met hernieuwbare grondstoffen moeten worden ingevuld, waarbij we weten dat het aanbod onvoldoende zal zijn om aan de vraag te voldoen. Daarom zal ook onze toenemende behoefte aan ruimte, gebouwen en producten bevraagd moeten worden. Steeds meer spullen, een blijvende groei als economisch model zal elke stad en uiteindelijk de planeet tot een onleefbare plek maken. De zo genoemde “duurzame nieuwbouw” moet zodoende een verbetering opleveren ten opzichte van de bestaande situatie. Een toekomstscenario dat voortbouwt op de huidige stad, welke iets toevoegt aan de huidige stad en voor samenhang kan zorgen tussen verleden, heden en toekomst.