Kunstwerk 'Hotline van het kwaad' vervolg op 'Postbus van God'

Kunstenaar Johan van der Dong laat publiek bellen en schrijven met de duivel

GRONINGEN – Na zijn kunstwerken de ‘Hotline van God’, de ‘Postbus van God’ en de ‘Postbus van Allah’, die internationaal de aandacht trokken, komt kunstenaar Johan van der Dong (Groningen 1962) met het logische vervolg: de Hotline en de Postbus van het Kwaad. Hierbij kunnen mensen bellen met en brieven schrijven aan de duivel.

Alle voicemails en brieven worden daarna in een archief bewaard en over honderd jaar geopend. In 2117 kunnen mensen dan horen en lezen hoe mensen honderd jaar geleden over het kwaad dachten. De installatie is te zien in Kunstruimte Noorderstation op het station Groningen Noord.

Van der Dong kreeg in 2006 en 2009 nationale en internationale bekendheid met zijn projecten de ‘Postbus van God’ en de ‘Hotline van God, waarover zelfs Amerikaanse, Engelse en Russische media berichtten. Toentertijd schreven ruim 400 mensen een brief aan god, die hij later op het strand verbrandde. Die performance trok cameraploegen van de BBC en CNN. De hotline kreeg 350.000 telefoontjes uit de hele wereld, die nooit werden afgeluisterd uit respect voor de privacy van de bellers. De brieven die in 2010 in het kader van de ‘Postbus van Allah’ werden gestuurd, verwerkte Van der Dong tot een papje dat hij op schilderijen smeerde.

De Hotline en Postbus van het Kwaad vormen volgens de kunstenaar uit het Groningse Grijpskerk een logisch vervolg op de eerdere projecten. ,,Naast het goede bestaat ook het kwade, met een ander woord ook duivel of satan genoemd. Beide zitten in de mens en zijn met elkaar in evenwicht,” vertelt Van der Dong. ,,Het kwaad lijkt momenteel welig te tieren, maar wat is dat het kwaad? Met mijn kunstwerk wil ik een discussie losmaken over hoe wij over het kwaad denken. Mensen kunnen klagen over het kwaad in de wereld of een boodschap overbrengen. Ik ga die niet beluisteren of lezen. Alles wordt honderd jaar opgeslagen in een archief zodat de mensheid over honderd jaar weet welke ideeën er in deze tijd over het kwaad leefden.”

Zijn bijbehorende installatie in Kunstruimte Noorderstation bestaat uit een grote afbeelding met poppen die zich in een poel des verderfs storten met ogen van duiveltjes die toekijken. Op twee tekeningen worden vlammen geprojecteerd. Tijdens de tentoonstelling zal Van der Dong ook een performance over de rol van het kwaad houden. De Hotline van het Kwaad heeft nummer +31 (0)6 22763475. Hierop kunnen mensen hun boodschap inspreken. Brieven voor de Postbus van het Kwaad kunnen mensen sturen naar postadres Kastanjelaan 1-div, 9741 CN Groningen. Het project word volgend jaar met een performance afgesloten op stille zaterdag voor Pasen.

Dat het zo lang geduurd heeft voordat hij met het vervolgproject kwam heeft volgens Van der Dong verschillende redenen. Nadat zijn gezondheid achteruit ging belandde hij in een rolstoel. Ook nam hij wat afstand na negatieve reacties uit gelovige hoek op zijn vorige kunstwerken. ,,Maar de belangrijkste reden is dat de tijd er rijp voor moest zijn,” zegt hij. ,,Mensen hebben het gevoel dat het kwaad nu meer aanwezig is dan ooit. Daarom moeten we ons proberen te verenigen tegen wat ieder mens als het kwaad beschouwt.”