NVZ Yvonne van Rooy: ‘Realisme nodig over besparingen ziekenhuiszorg’

Het kabinet wil zorgakkoorden sluiten om € 1,9 miljard euro op de curatieve zorg te kunnen bezuinigen. Dat is een enorme opgave die alleen mogelijk is als er harde afspraken worden gemaakt over een andere organisatie van de zorg. Er zullen keuzes moeten worden gemaakt welke zorg ziekenhuizen moeten blijven leveren en welke niet. Welke zorg bijvoorbeeld in de thuissituatie kan worden aangeboden of in samenwerking met de wijkverpleging. Dat vergt een grote verandering van de organisatie van zorg. ‘Wie echter denkt dat we op die manier op korte termijn 15 - 20% op de ziekenhuiszorg kunnen besparen, doet vooral aan wensdenken, dat is niet realistisch. Er zijn juist forse investeringen nodig om die beweging op gang te krijgen,’ aldus NVZ-voorzitter Yvonne van Rooy.

Het Centraal Planbureau heeft berekend dat er tot 2021 juist 3,5% per jaar extra nodig is om aan de toenemende zorgvraag te kunnen voldoen. Ziekenhuizen krijgen de komende jaren zo’n 10% extra zorgvraag te verwerken. Zoals het er nu naar uitziet zonder dat daarvoor extra middelen worden uitgetrokken. Van Rooy:’ Daarmee wordt er zeer veel van ziekenhuizen gevraagd. Dat wordt nog bemoeilijkt door de enorme registratielast en de krapte op de arbeidsmarkt voor onder meer specialistisch verpleegkundigen.’ 

Drukte neemt toe

Ziekenhuizen hebben de afgelopen jaren een grote bijdrage geleverd aan het beperken van de zorguitgaven. Daardoor zijn de zorgkosten veel minder toegenomen dan werd geraamd. Ook de komende jaren willen ziekenhuizen hieraan een bijdrage leveren. Tegelijkertijd zien we dat mensen een steeds groter beroep doen op ziekenhuiszorg. Het aantal ouderen met verschillende aandoeningen stijgt, door nieuwe technologieën is er steeds meer mogelijk en de kosten van dure medicijnen nemen jaarlijks met ongeveer € 100 miljoen toe. Ziekenhuizen ervaren dagelijks dat zij het eerder drukker dan rustiger krijgen. Van Rooy: ‘Het is een illusie om te denken dat ziekenhuizen steeds meer patiënten voor steeds minder geld kunnen behandelen.’

Transitie van zorg

Door verschillende maatschappelijke en technologische veranderingen zal de ziekenhuiszorg de komende jaren flink veranderen. Ziekenhuiszorg zal vaker thuis kunnen worden geboden, in samenwerking met zorgaanbieders in andere sectoren. En vaker regionaal georganiseerd. Er zijn hiervoor forse investeringen nodig. Van Rooy: ’Alleen al het verbeteren van de gegevensuitwisseling tussen verschillende zorgaanbieders vraagt aanzienlijke investeringen in ICT en technologie. Hiervoor zullen eerst flinke kosten moeten worden gemaakt voor het wat oplevert.’

Garantie

Investeren in ICT voor goede gegevensuitwisseling, het sluiten van meerjarencontracten en regionale samenwerking tussen zorgaanbieders zijn noodzaak. Solide financiële afspraken zijn hiervoor essentieel. Van Rooy: ‘Gegarandeerd moet worden dat het geld dat voor de loon- en prijsontwikkeling in de ziekenhuizen beschikbaar is, ook daadwerkelijk bij ziekenhuizen terecht komt. Landelijke afspraken in een zorgakkoord over bezuinigingen hebben weinig betekenis als de financiële middelen die wel beschikbaar zijn, niet bij ziekenhuizen terecht komen.’