Richtlijnen voor staatsexamen

Het staatsexamen biedt diegenen die geen gebruik willen of kunnen maken van het reguliere schoolexamen de mogelijkheid toch een vergelijkbaar examen af te leggen vergezeld van een gelijkwaardig diploma geldig voor het opleidingsniveau dat gekozen wordt. Voor zowel het reguliere- als staatsexamen zijn de exameneisen namelijk identiek. Verder geeft het staatsexamen de mogelijkheid deelcertificaten te halen of extra vakken toe te voegen aan het bestaande vakkenpakket. Het staatsexamen is ontwikkeld in opdracht van de overheid door de Dienst Uitvoering Onderwijs, kortweg DUO.

Voor wie?

De doelgroep voor het staatsexamen bestaat uit onder andere leerlingen van een privéschool, maar ook de hoogbegaafde die zich in een wat hoger tempo de leerstof eigen maakt of juist zij die wat zwakker het reguliere examen in zouden gaan. Ook leerlingen van het speciaal onderwijs kunnen gebruik maken van het staatsexamen, wat meestal door hun school wordt aangevraagd. Het biedt kansen voor militairen, ouderen of gedetineerden om zo hun opleidingsniveau bevestigd te zien. Ook als iemand gezakt is voor een examen is het mogelijk met behulp van het staatsexamen op eigen gelegenheid alsnog een diploma te halen. Voorwaarde is wel dat er een voldoende behaald is bij het reguliere examen voor een beroepsgericht vak.

Zonder specifieke vooropleiding

Voor het afleggen van een staatsexamen is geen specifieke vooropleiding nodig, en hoef je niet fysiek naar school te zijn geweest. Voorwaarde is wel dat je ingeschreven staat bij een opleiding als bijvoorbeeld vmbo, havo of vwo. Het is ook mogelijk om examen te doen voor meerdere vakken op verschillende niveaus, wel met de opmerking dat één vak slechts op één niveau geëxamineerd kan worden. Verder wordt de ruimte gegeven per jaar voor één of meerdere vakken examen te doen zodat het diploma verspreid over een maximum van tien jaren behaald kan worden. Vrijstelling van examenvakken is ook mogelijk wanneer op een voorlopige cijferlijst aangetoond wordt dat er bij een eerder examen een voldoende voor is.

De onderdelen

Het staatsexamen is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Er is het centrale examen en het college examen. Het centrale examen wordt schriftelijk afgenomen in mei, net als het reguliere schoolexamen, en kent ook een herkansing in juni. Het college examen is vergelijkbaar met het reguliere mondelinge examen maar hierbij worden niet uitsluitend mondelinge examens afgenomen. Bij een aantal vakken is een schriftelijk onderdeel toegevoegd.

Kennis testen

Op de website van DUO vind je informatie over het staatsexamen met onder andere de aangeboden vakkenpakketten en de bijbehorende vakinformatie. Kennis van het examenvak is vanzelfsprekend cruciaal. Om deze kennis te controleren is er een aantal zelftesten ontwikkeld. Het wil echter niet zeggen dat wanneer de testen met redelijk gevolg worden afgelegd je klaar bent voor het examen. De aangeboden oefenstof bestaat uit vragen gebruikt in voorgaande examenjaren.

Omdat het een staatsexamen is worden de examens ook op maat aangeboden. Zo is het mogelijk bijvoorbeeld gebruik maken van een pdf voor spraaksynthese, een voorleeshulp en van een uitvoering in braille of misschien gaat de voorkeur uit naar het gebruik van een eigen laptop om te schrijven of is er behoefte aan andere specifieke hulpmiddelen. Het doel van het staatsexamen is zoveel mogelijk mensen vooruit te helpen in het leven. Een diploma hoort daarbij.