Koning opent tentoonstelling ‘Artus Quellinus. Beeldhouwer van Amsterdam’

Zijne Majesteit de Koning opent op 17 juni 2025 de tentoonstelling: Artus Quellinus. Beeldhouwer van Amsterdam, in het Koninklijk Paleis Amsterdam. Van 18 juni 2025 tot en met 27 oktober 2025 is de allereerste overzichtstentoonstelling van het werk van Artus Quellinus (1609-1668) te bezoeken in het Paleis. De tentoonstelling is gemaakt door het Koninklijk Paleis Amsterdam in samenwerking met het Rijksmuseum, ter gelegenheid van het 750-jarig bestaan van de stad. 

Als ‘beeldhouwer van Amsterdam’ voorzag deze meester het 17de-eeuwse stadhuis (het huidige Koninklijk Paleis Amsterdam) van binnen en buiten van honderden indrukwekkende sculpturen van goden en godinnen, verhalen, symbolen, dieren en planten. Daarnaast wordt een grote verzameling aan topstukken van de meester in het Paleis bijeengebracht, afkomstig uit nationale en internationale musea, kerken en particuliere collecties.

Briljant observator

Artus Quellinus was zowel in Antwerpen, waar hij vandaan kwam,  als in de Nederlandse Republiek de belangrijkste beeldhouwer van zijn tijd. Hij is vooral beroemd geworden door zijn enorme sculpturale bijdrage aan het huidige Paleis op de Dam dat in 1655 werd ingewijd als het nieuwe Amsterdamse stadhuis. Gedurende vijftien jaar werkte Quellinus vanuit een grote werkplaats aan de Keizersgracht en droeg hij met trots de titel ‘beeldhouwer van Amsterdam’.

Zijn eigenzinnige stijl is een samensmelting van het warme realisme van de Rubensbarok uit zijn geboortestad Antwerpen en de rust en harmonie van de antieken en van de eigentijdse Italiaanse kunst die hij in Rome had leren kennen. Quellinus was een briljant observator en verteller, die met zijn werk verleidt, verwondert en ontroert. Dat bewijzen niet alleen zijn sculpturen voor het voormalig stadhuis uitgevoerd in marmer en brons, maar ook zijn spontane portretbustes, indrukwekkende heiligenbeelden, raak geboetseerde terracottas en verfijnde ivoren.

Topstukken die zelden of nooit reizen

De tentoonstelling brengt meer dan honderd kunstwerken samen uit musea, kerken en particuliere verzamelingen in binnen- en buitenland. Kleine, intieme sculpturen worden getoond naast werken van imposant formaat, waaronder topstukken die zelden of nooit te zien zijn in Amsterdam. Voor deze gelegenheid keren de door Artus Quellinus vereeuwigde Amsterdamse burgemeesters voor even terug naar ‘hun’ stadspaleis waar ze de bezoekers verwelkomen in de Burgerzaal. Ook het meer dan levensgrote heiligenbeeld van Sint Petrus uit de Antwerpse Sint-Andrieskerk en indrukwekkende fontein met Pallas Athene uit Museum Kurhaus Kleve reizen af naar Amsterdam.

Quellinus liet zich inspireren door de Oudheid. Zo komt uit de collectie van het Louvre de Zingarella, een beroemd beeld dat Quellinus met eigen ogen in Rome heeft gezien. Op zijn beurt inspireerde Quellinus befaamde tijdgenoten, te zien in werken van onder meer François du Quesnoy en Lucas Faydherbe, en succesvolle voormalige medewerkers, zoals Rombout Verhulst, Artus II Quellinus en Josse de Corte (alias Giusto Le Court). Laatstgenoemde bracht Quellinus’ stijl op eigen wijze over naar Venetië. Al deze werken zullen te zien zijn te midden van Quellinus’ alomtegenwoordig beeldhouwwerk in het Paleis, dat in deze tentoonstelling zowel decor als hoofdrolspeler is. 

Claudia Hörster, directeur Koninklijke Verzamelingen: ‘Met deze unieke tentoonstelling gaat een langgekoesterde wens van het Rijksmuseum en van ons in vervulling. Ruim honderd topstukken van de meester van het levend marmer worden gepresenteerd in zijn magnum opus, het Koninklijk Paleis Amsterdam.’

Dieren spotten in het Paleis

Voor families met kinderen is er een speciaal programma: dieren spotten in het Paleis (5+). In het beeldhouwwerk van het Paleis zitten honderden dieren verstopt. Ze zijn gemaakt van koud, hard marmer, maar ze lijken zo levensecht alsof je de schubben, veren en haren bijna kunt voelen. Met doe-opdrachten worden kinderen uitgedaagd om op een andere manier naar het beeldhouwwerk van Artus Quellinus te kijken en ontdekken ze de verhalen van het Paleis.