Stroomnet Nijmegen-Noord raakt vol, congestiemanagement niet mogelijk

In Nijmegen-Noord is de vraag naar stroom in korte tijd sneller toegenomen dan voorzien. Netbeheerder Liander breidt het elektriciteitsnet daarom fors uit, maar dat kost tijd. In de tussentijd zet Liander slimme oplossingen in om de beschikbare netcapaciteit optimaal te benutten. Ook heeft Liander onderzocht of congestiemanagement – het afstemmen van vraag en aanbod van elektriciteit - een oplossing voor het tekort aan elektrisch vermogen kan betekenen. Dat blijkt niet het geval.

Nijmegen-Noord ontwikkelt zich in hoog tempo. De Waalsprong is een wijk die volop in ontwikkeling is, in korte tijd zijn er duizenden woningen gebouwd. Ook is er een groot bedrijventerrein gerealiseerd, Park 15, windpark Nijmegen-Betuwe is ontwikkeld en er zijn nieuwe windmolens en zonneweides gepland. Dit vraagt meer vermogen dat Liander had voorzien. Hierdoor zit het elektriciteitsverdeelstation in Nijmegen-Noord, ondanks eerder genomen maatregelen, aan zijn maximale capaciteit.

Structurele en tijdelijke oplossingen

Om aan alle aanvragen van bedrijven in Nijmegen-Noord voor elektrisch vermogen te kunnen voldoen, bouwt Liander in de regio een nieuw elektriciteitsverdeelstation. Dat is naar verwachting in 2023 gereed. De voorbereidingen hiervoor, waaronder het doorlopen van alle vergunningaanvragen en inspraakprocedures, zijn al geruime tijd bezig en kosten veel tijd. Om de periode tot de komst van het nieuwe verdeelstation te overbruggen introduceerde Liander eind 2018 een flexibiliteitsmarkt als tussenoplossing. In deze flexibiliteitsmarkt worden vraag en aanbod van energie flexibel op elkaar aangepast. Dit kan door ondernemers te interesseren het verbruik van elektriciteit tegen een vergoeding te verplaatsen naar een ander moment. Ook kan energie tijdelijk worden opgeslagen. Zo kunnen pieken in het elektriciteitsnet worden voorkomen. De flexibiliteitsmarkt in Nijmegen-Noord functioneert goed, maar levert onvoldoende flexibel vermogen om het groeitempo van het bedrijventerrein bij te benen.

Netbeheerder Liander werkt verder aan nieuwe maatregelen en oplossingen in het gebied om de schaarste op het elektriciteitsnet te verminderen tot het nieuwe verdeelstation klaar is. Naast de flexibiliteitsmarkt kijkt Liander naar het beter benutten van de bestaande infrastructuur, naar de aanleg van extra kabels die passen binnen de toekomstige energievoorziening in het gebied en naar de mogelijkheid bij klanten om minder elektriciteit af te nemen om zo het net te ontlasten. Dit laatste wordt congestiemanagement genoemd.

Puzzelen met capaciteit

Liander heeft 12 juli 2019 bij de Autoriteit Consument en Markt een vooraankondiging over verwachte congestie in Nijmegen-Noord gedaan. Uit onderzoek blijkt dat congestiemanagement voor de levering van stroom in Nijmegen-Noord geen oplossing biedt. Dit betekent dat er geen ruimte meer is voor nieuwe aanvragen van grootverbruikers voor elektrisch vermogen of uitbreiding van bestaande zakelijke grootverbruikaansluitingen totdat het elektriciteitsnet in Nijmegen-Noord uitgebreid is. Voor lopende afspraken tussen Liander en grootverbruikers stroomverbruik heeft dit geen gevolgen, evenmin voor kleinverbruikers zoals consumenten en ondernemers met een kleine aansluiting.  

Windmolens en zonnepanelen

Het Nederlandse elektriciteitsnet is één van de betrouwbaarste ter wereld. Dit net is oorspronkelijk ontworpen om stroom van grote elektriciteitscentrales door kabels naar verbruikers te brengen. Vooral de hausse aan subsidies voor wind- en zonneparken en daarmee de ontwikkeling van grootschalige lokale energieopwekking zorgt ervoor dat het elektriciteitsnet in hoog tempo vol raakt. Het Nederlandse systeem is niet op deze snelle en impactvolle ontwikkelingen ingericht. Dit geldt ook voor Nijmegen-Noord. Er zijn in korte tijd veel zonnepanelen geplaatst, windpark Nijmegen-Betuwe is ontwikkeld en er zijn nieuwe windmolens en zonneparken gepland. Hierdoor neemt de beschikbare capaciteit op het elektriciteitsnet om duurzame stroom terug te leveren snel af. Liander start daarom een congestie-onderzoek voor teruglevering van stroom. Hierbij wordt gekeken of er voldoende geschikte partijen in het gebied zijn die volgens de voorwaarden van congestiemanagement extra ruimte op het elektriciteitsnet kunnen bieden. Omdat partijen die duurzaam opgewekte elektriciteit terugleveren aan het net vrijgesteld zijn van congestiemanagement lijkt de kans op een positief resultaat klein.

Oproep van Liander

Liander vraagt ondernemers en organisaties zich te melden wanneer zij plannen hebben om zich in Nijmegen-Noord te vestigen, een bestaande onderneming uit te breiden of als ze grootschalig wind- of zonnestroom willen gaan opwekken. Liander kan dan op basis van de situatie van de klant beoordelen wat er wanneer mogelijk is. Bestaande klanten van Liander worden deze week persoonlijk geïnformeerd over de situatie. Meer weten? Kijk op de speciale informatiepagina op de website van Liander over capaciteit in Nijmegen-Noord.