'Tonnen microplastics verdwijnen nu gewoon legaal in de Maas, wetgeving nodig'

Dit is een expertquote van Noï Boesten, IVN Natuureducatie, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: VU: voor het eerst plasticdeeltjes aangetoond in menselijk bloed | ANP

Een team van wetenschappers heeft voor het eerst plasticdeeltjes aangetroffen in menselijk bloed. Iedereen schrikt van zo’n bericht, maar toch kan het onmogelijk onverwacht kan komen. De vervuiling door plastic is gigantisch. Alleen al langs de Maas werd vorig jaar 230.000 kilo afval opgeruimd en hiervan was meer dan tachtig procent plastic. Het ecosysteem loopt hierdoor ongekende schade op en uiteindelijk komen die plastics letterlijk op ons bord terecht. Om dit tij te keren, is het tijd geworden om de wet aan te passen zodat vervuilers hier niet zomaar meer mee weg komen.

Langs de Maas en haar zijrivieren worden jaarlijks met ruim 10.000 vrijwilligers meer dan 350 opruimacties georganiseerd en meer dan 1000 stukken rivieroever onderzocht. Dit gebeurt vanuit projecten zoals de Maas Cleanup en Schone Rivieren, waaraan ook IVN Natuureducatie deelneemt. De Maas geldt helaas als meest vervuilde rivier van Nederland. Per 100 meter werden in 2021 gemiddeld meer dan 1000 stuks afval gevonden. En bedenk daarbij dat het merendeel van het afval helemaal niet op de oevers blijft hangen, maar doorstroomt naar de Noordzee. Dieren eten de kleine stukjes plastic op en zo komen ze ons bord terecht.

35 Olympische zwembaden vol microplastics

Het probleem is enerzijds het slordige gedrag vanuit consumenten en anderzijds een regelgeving die niet streng genoeg is. Een willekeurig lokaal bedrijventerrein mag binnen de regels per jaar 21.000 kilo plastic, 126.000 m3 vervuild water met 640 verschillende stoffen lozen. Dit staat gelijk aan 35 olympische zwembaden vol niet meer te verwijderen microplastics. Dit blijkt nog een strenge vergunning te zijn. Wat zegt dit over de waterkwaliteit van onze rivieren? Kan daar straks nog een dier in leven en een mens ván leven? We laten hiermee toe dat we onze bloedeigen kinderen vervuilen met plastics.

Petitie Maas in de Wet

Daarom heeft IVN Natuureducatie vanuit het project Maas Cleanup, waarin de organisatie actief participeert, samen met jongeren, bedrijven en burgers een petitie opgesteld genaamd ‘Maas in de Wet’. Deze petitie, die volgende week wordt aangeboden aan leden van de Tweede Kamer, vraagt om de Maas als eerste rivier in Europa rechten toe te bedelen, dezelfde rechten als mensen en bedrijven hebben. Zo kan de Maas opkomen voor haar recht om vrij van zwerfafval en andere vervuiling te stromen. Voor het welzijn en de gezondheid van alles wat leeft is het namelijk van groot belang dat de wetgeving verandert en bedrijven en regeringen niet zomaar meer wegkomen met ernstige verontreiniging zoals die nu plaatsvindt.

Noï Boesten is projectleider van IVN Natuureducatie en betrokken bij de Maas Cleanup