'Provincies hebben sleutel in handen tot meer woningen'

Dit is een expertquote van Sophie Kraaijeveld, ING, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Provincies scharen zich achter bouwplannen kabinet (3) | ANP

De provincies spelen een belangrijke rol in de bepaling van nieuwe bouwlocaties. Zij hebben de sleutel in handen voor het toestaan van grote nieuwbouwwoningprojecten, vaak aan de randen van grote steden. Maar in de praktijk blijken zij ook vaak de bottleneck te zijn.

Dat het doel van 100.000 nieuwe woningen per jaar van het kabinet niet gehaald wordt is bekend. In 2022 is het de verwachting dat er 71.000 woningen gebouwd worden. Volgend jaar zal dit aantal zelfs dalen naar 70.000 of zelfs minder.

Economische ontwikkelingen zoals de stijgende rente en hoge bouwkosten liggen daaraan ten grondslag. Daarnaast speelt ook de voorgestelde huurregulering een rol. Maar minstens zo belangrijk voor de beperkte nieuwbouw is de daling in afgifte van bouwvergunningen.

Het aantal afgegeven bouwvergunningen wordt voor heel 2022 geschat op 28.000, 15 procent lager dan in 2021. De structurele oorzaak van dit lage aantal bouwvergunningen ligt aan het feit dat er te weinig bouwlocaties zijn.

Om het aantal gewenste woningen te behalen is het nodig om grotere bouwprojecten te realiseren. Daar is ruimte voor nodig die gevonden kan worden buiten de stad. Provincies houden het buiten-stedelijk bouwen echter vaak tegen. Het is de taak van de provincies om de ruimtelijke inrichting te bewaken. In de praktijk leidt dit vaak tot de gedachte dat bouwen buiten de stad per definitie ten koste gaat van de natuur en groen. Gemeenten en ontwikkelaars worden zo gedwongen om binnenstedelijk te zorgen voor nieuwbouw en dat resulteert in minder nieuwe woningen.

Natuurlijk moet er kritisch gekeken worden naar waar wel en waar niet gebouwd kan worden buiten de stad, maar volgens het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid is slechts 2 procent van alle landbouwgrond in Nederland nodig voor de bouw van 300.000 woningen. Dat zet zoden aan de dijk.

Minister de Jonge heeft inmiddels woningbouwafspraken met provincies getekend. Hopelijk krijgen de provincies dan ook een ‘incentive’ om woningbouw buiten de stad toe te staan, zodat er eindelijk grote stappen gezet kunnen worden in de woningcrisis.

Sophie Kraaijeveld is Sector specialist Real Estate bij ING