Onderzoek toont aan: Consumenten kiezen steeds vaker voor water en zero dranken

Initiatieven frisdranksector leveren resultaat: suikergehalte 34% lager

Den Haag, 13 september 2023 – Nederlanders kiezen vaker voor gezondere dranken. In 2022 daalde het suikergehalte in de A-merken frisdrank en water met een derde ten opzichte van 2012. Daarmee heeft de sector haar beloften in het Nationaal Preventieakkoord om in 2025 een reductie van minstens 30 procent kilocalorieën per liter te bereiken, ruim 3 jaar voor de deadline gehaald. Consumenten zien deze ontwikkeling ook terug in het schap, zo blijkt uit het Frisse Dranken Onderzoek. Bijna de helft van de light/zero frisdrankdrinkers ziet het aanbod van deze dranken in de supermarkt groeien in vergelijking met vorig jaar. Ruim driekwart van de frisdrinkers drinkt bewust wel eens minder suiker.

“Deze resultaten laten zien dat de inspanningen van de sector om Nederlanders gezonder te laten consumeren haar vruchten afwerpen”, zegt Taco Juriaanse, directeur van de Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters en Sappen (FWS). “De afgelopen jaren hebben onze leden veel laagcalorische dranken en andere gezondere alternatieven op de markt gebracht, kleinere verpakkingen geïntroduceerd en daar met marketinginitiatieven de aandacht op gevestigd. Als sector zijn we er trots op dat we dit resultaat zo snel hebben bereikt en laten we zien onze verantwoordelijkheid te nemen.”

Na haar handtekening te hebben gezet onder het Nationaal Preventieakkoord, ging de sector voortvarend verder met het realiseren van caloriereductie: in 2022 kregen consumenten 34,1% minder calorieën binnen via frisdranken, waters en siropen ten opzichte van 2012. (Bron: monitoringcijfers van FWS conform afspraken Nationaal Preventieakkoord met het RIVM en ministerie van VWS.) Ook de Voedselconsumptiepeiling van het RIVM laat zien dat de gemiddelde consumptie van suikerhoudende dranken de laatste jaren sterk is afgenomen.

Voorgenomen belasting op suikerhoudende dranken moet op de schop

Voor de sector is de forse ontwikkeling naar minder suiker een sterk argument om nogmaals te pleiten voor een effectievere verbruiksbelasting dan nu wordt voorgesteld. Vanaf 1 januari 2024 staat ruwweg een verdrievoudiging van de belasting op alcoholvrije dranken zoals frisdrank, vruchtensap en alcoholvrij bier gepland. Daarnaast heeft het kabinet voorbereidingen getroffen om een belasting in te voeren op basis van het suikergehalte in een bepaalde drank. In bepaalde gevallen zou deze belasting neerkomen op een verhoging van maar liefst 800 procent. Juriaanse: “Deze maatregelen zijn aangekondigd om Nederland gezonder te maken, maar het lijkt wel alsof het vooral gaat om het gezonder maken van de schatkist. Harde cijfers, ook van het RIVM, tonen aan dat de sector hard op weg is om consumenten minder calorieën te laten consumeren. We zijn voor een gedifferentieerde belasting, maar de tarieven moeten redelijk blijven en het is moeilijk uit te leggen dat er helemaal niet wordt gekeken naar andere producten met veel suiker, zoals koek en snoep. Waarom worden die niet bij de belasting betrokken? Bovendien laten resultaten uit het Verenigd Koninkrijk zien dat excessieve tarieven helemaal niet nodig zijn om overmatige suikerinname succesvol terug te dringen.”

Breder belasten dan frisdrank

Het belang van verbreding naar andere categorieën wordt onderschreven in het zojuist gepubliceerde Frisse Dranken Onderzoek waarin onderzoeksbureau Ruigrok in opdracht van FWS tweejaarlijks de ontwikkelingen op het gebied van de consumptie van frisse dranken in Nederland onderzoekt. Als er een taks komt op eten en drinken met als doel om Nederlanders te stimuleren om gezonder te eten en drinken, dan zou 36% van de fris drinkers een belasting op zoetwaren (zoals snoep en chocolade) 27% op koek en gebak en 26% op hartige snacks willen hebben. Op de vierde plek staat, met 22%, een verhoging van de belasting op dranken (zoals frisdrank en sappen). Juriaanse: “Dit onderzoek laat zien dat als er een suikertaks komt, Nederlanders het niet meer dan logisch vinden dat niet enkel frisdrank belast wordt. FWS vindt verbreding naar andere suikerhoudende producten niet alleen fair, maar ook veel effectiever. Een frisdrankentaks alleen is immers niet genoeg om de complexe problematiek van obesitas aan te pakken.”

Meer light- en zerovarianten dan regular

Het Frisse Dranken Onderzoek laat zien dat steeds meer consumenten een voorkeur hebben voor gezondere varianten van frisse dranken. 4 op de 10 frisdrinkers geven aan minder regular frisdranken te drinken dan een jaar eerder, de helft drinkt evenveel en slechts 7% geeft aan meer regular frisdrank te drinken. Daarnaast consumeren frisdrinkers ook meer mineraal- en bronwater dan twee jaar geleden; zij doen dit vooral thuis, onderweg en bij familie en vrienden. Bijna de helft van de light/zero frisdrankdrinkers ziet dat het aanbod van light/zero frisdranken in de supermarkt toegenomen is vergeleken met één jaar geleden. Ook in de horeca is het aanbod van de light/zero frisdranken toegenomen, zo constateert 39%.

Over FWS

De Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen (FWS) is de brancheorganisatie voor de frisdranken-, water-, sappen- en siropensector. Bij FWS zijn in Nederland gevestigde producenten van frisdranken, waters, sappen en siropen aangesloten. Dit geldt ook voor de meeste buitenlandse fabrikanten met verkoopkantoren in Nederland.

Over het Frisse Dranken Onderzoek

Het Frisse Dranken onderzoek is een tweejaarlijks kwantitatief onderzoek onder drinkers van frisse dranken in Nederland dat in opdracht van FWS is uitgevoerd door Ruigrok - onderzoek & advies. De doelgroep van dit onderzoek bestaat uit Nederlanders van 18 jaar en ouder die minimaal een keer per maand frisse dranken drinken. Aan het onderzoek van 2023 hebben in totaal 789 Nederlanders van 18 jaar en ouder deelgenomen.