'Kortetermijnbeleid slecht voor huizenmarkt'

Dit is een expertquote van Sophie Kraaijeveld, ING, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Veel landen kijken bibberend naar hun huizenmarkt

Politici in onze democratie zijn door het belang van de volgende verkiezingen wel eens geneigd zich te richten op beleidseffecten voor de korte termijn. Ze moeten immers herkozen worden. Dat kan dan leiden tot beslissingen die populair zijn voor het moment, maar die niet noodzakelijkerwijs ook goed zijn voor de lange termijn.

Dit geldt zeker voor de woningmarkt. Maatregelen als het doortrekken van het woningwaarderingsstelsel, verruiming van de leennormen en fiscale voordelen versterken de grilligheid van de huizen- en huurprijzen, wat leidt tot andere beleidseffecten dan beoogd wordt, namelijk een stabiele en toegankelijke woningmarkt.

Het toepassen van het woningwaarderingsstelsel in de middenhuur zorgt ervoor dat de huurprijs meer bepaald wordt op basis van de kwaliteit van de woning en minder op basis van de locatie. Op korte termijn kan dit het aanbod betaalbare huurwoningen vergroten. Maar op langere termijn zullen beleggers minder investeren in woningen in het middenhuursegment op dure locaties zoals de randstad, omdat er geen rendement te behalen is. Met als gevolg dat juist daar waar de vraag hoog is minder aanbod komt.

Verruiming van leennormen zorgt ervoor dat op korte termijn misschien meer mensen een huis kunnen kopen. Op lange termijn stijgen de prijzen echter en zijn we weer terug bij af. Voor fiscale voordelen zoals de jubelton (de tot 2023 geldende fiscaal vriendelijke schenking van ouders van maximaal €106.671 aan hun kinderen ter aanschaf of verbouwing van een huis) en de hypotheekrenteaftrek geldt hetzelfde; op lange termijn zorgen ze juist voor een stijging van de huizenprijzen.

Langetermijnblik is noodzakelijk

Een langetermijnblik is noodzakelijk voor een duurzame hervorming van de woningmarkt. Waarbij ook oog is voor het feit dat de verschillende effecten met elkaar samenhangen. De economen van ING, ABN AMRO en Rabobank hebben samen met deskundigen een holistische aanpak voorgesteld. Maatregelen op verschillende terreinen die tezamen zorgen voor stabiliteit op de woningmarkt. Aanpassingen op gebied van nieuwbouw, een toegankelijker huurmarkt, leennormen en belastingmaatregelen zullen alleen als ze allemaal integraal genomen worden leiden tot verbetering. Cherry picking uit het maatregelenpakket leidt niet tot een evenwichtig geheel.

De vraag is nu: welke politici hebben het geduld om structureel te bouwen aan een bestendige woningmarkt voor het beste effect op de lange termijn voor hun kiezers.

Dit is een expertquote van Sophie Kraaijeveld, Sector Banker Real Estate, ING Nederland.