Techniek: interessant, maar niet écht iets voor mij

“Kinderen vormen zich al tussen hun negende en veertiende jaar een idee over hun carrièremogelijkheden”

Woerden, 10 april 2018 - Computers, elektronica, dingen maken, auto’s, bouwen, machines, robots, apparaten… Nederlandse jongeren hebben een heel concreet beeld over wat techniek allemaal is. Toch vindt maar een derde van de ondervraagden techniek écht iets voor hem of haar. Onder jongens is het percentage hoger: bijna de helft geeft aan dat techniek écht iets voor hem is (47%), maar bij meisjes is dit percentage slechts 17%. Wanneer hen wordt gevraagd naar hun associaties met techniek dan geeft het merendeel aan dat techniek afwisselend is (78%), dat je er goed je creativiteit in kwijt kunt (69%), dat techniek overal voor nodig is (68%) en dat het uitdagend is (66%).

Dit zijn enkele uitkomsten van een peiling die is gedaan door KIEN onderzoek in opdracht van TechniekTalent.nu onder 1000 jongeren in de leeftijd 9 tot 17 jaar.

Ingewikkeld, maar wél iets dat je kunt leren

Techniek scoort laag als het gaat om de associatie ‘vind ik leuk’. Minder dan de helft van alle ondervraagden (39%) bestempelt techniek als leuk. Bij jongens is dit ongeveer de helft (51%) en bij meiden slechts 28%. Een groot deel van de ondervraagde jongeren geeft aan techniek ingewikkeld te vinden (65%). Opvallend hierbij is dat jongeren die de intentie hebben om voor techniek te kiezen of reeds voor een technische opleiding hebben gekozen, techniek net zo ingewikkeld vinden, als jongeren die níet voor techniek kiezen. De ruime meerderheid van alle respondenten (eveneens 65%) vindt dat techniek wél iets is dat je kunt leren.

Toekomstige arbeidsmarkt kansrijk voor jongere met techniekopleiding

In de nabije toekomst biedt de arbeidsmarkt veel kansen voor jongeren met een technische opleiding. Edmee Maas, programmamanager bij TechniekTalent.nu: “In het Techniekpact werken vele partijen samen om jongeren te enthousiasmeren voor een loopbaan in de techniek. En al deze professionals in het werkveld, scholen en bedrijven hebben opvattingen over het beeld van techniek bij jongeren. Met deze peiling laten we jongeren zelf aan het woord. Kloppen onze aannames wel of vinden jongeren iets heel anders? Zo zien we bijvoorbeeld uit de resultaten dat jongeren eigenlijk een heel veelzijdig beeld hebben van wát techniek allemaal is. Echter, wanneer het gaat om de ‘identificatie’ met techniek zien we een ander beeld. Jongeren associëren leren of werken in de techniek niet direct met zichzelf. Dat willen we veranderen.”

Met deze kennis in handen biedt TechniekTalent.nu professionals in het onderwijs en professionals in het bedrijfsleven die zich bezig houden met de instroom van technisch talent, handvatten over hoe je jongeren het beste kunt benaderen en interesseren voor techniek.

Techniek is niet saai

Jongeren werd gevraagd hoe zij denken over een toekomstige baan in de techniek. Kenmerken die ze het meeste vinden passen bij een baan in de techniek; het maken van dingen is (83%), het vinden van slimme technische oplossingen voor problemen (82%), een bijdrage leveren aan een groter product (78%), het maken/bedenken van nieuwe dingen (77%) en dat techniek steeds belangrijker wordt in de toekomst (75%). Jongeren lijken op basis van deze resultaten een baan in te techniek niet te zien als een baan met beperkte mogelijkheden, of als saai werk, zoals wel eens wordt verondersteld. Van de jongeren bestempelt 39% werken in de techniek als ‘zwaar’. Driekwart van de ondervraagde jongeren associeert een baan in  de techniek met werk dat je met je handen doet.

 Jongens worden voetballer, meisjes juf

In de Jongerenmonitor werd kinderen op de basisschool (bovenbouw) gevraagd wat ze later graag zouden willen doen. Met stip op nummer één staat bij de meisjes ‘juf’ en bij de jongens ‘voetballer’. Wat opvalt in de top 15 van beroepen die het vaakst worden genoemd is dat jongens op deze leeftijd lijken te kiezen voor zogenaamde maak-beroepen zoals architect, timmerman, uitvinder, monteur en technicus. Meisjes lijken op deze leeftijd een voorkeur te hebben voor meer sociale en creatieve bezigheden. (zie: rapport Jongerenmonitor, word cloud pagina 50)

Ingewikkeld proces

Kinderen vormen zich al tussen hun negende en veertiende jaar een idee van het gebied waarin hun carrièremogelijkheden liggen. Ze sluiten dan ook al allerlei beroepen voor zichzelf uit. Daarom is het zo belangrijk dat kinderen al vroeg positieve associaties met techniek en technische beroepen opbouwen. Hoogleraar gedragspsychologie Ap Dijksterhuis: “Associaties en het beïnvloeden ervan is een ingewikkeld proces dat plaatsvindt in ons brein. Associaties zijn de belangrijkste ingrediënten voor beeldvorming. Ze worden bepaald door ervaringen die we – bewust of onbewust – aan elkaar koppelen. Zo hangt ook het beeld van techniek en technische beroepen van associaties aan elkaar.”

In deze video legt Dijksterhuis uit hoe het proces van associaties precies werkt. https://vimeo.com/253404971

Over de Jongerenmonitor

TechniekTalent.nu is eind 2017 gestart met de Jongerenmonitor. Deze meerjarige peiling wordt uitgevoerd onder 1000 jongeren. De groep vormt een representatieve afspiegeling van de maatschappij en bestaat uit jongens en meisjes van 9 tot 17 jaar van verschillende schooltypen en met uiteenlopende etnische achtergronden. De jongeren kregen een breed scala vragen en stellingen in relatie tot techniek voorgelegd met de vraag daarbij aan te geven in hoeverre die voor hen opgaan.

In de 0-meting werd op basis van de theorie onderzocht welke associaties kinderen en jongeren hebben bij techniek. Over twee jaar wordt dezelfde peiling herhaald en gekeken of hier veranderingen in zijn. Doel hiervan is kennis op te bouwen van welke associaties jongeren daadwerkelijk met techniek hebben, hoe sterk die zijn en hoe ze zich in de loop der tijd ontwikkelen. Hiermee wil TechniekTalent.nu inzicht krijgen op welke manier die associaties positief te beïnvloeden zijn met als uiteindelijk doel dat meer jongeren techniek meenemen in hun studiekeuzeproces.

De resultaten van de 0-meting en duiding bij de onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd op http://www.techniektalent.nu/jongerenmonitor

Over TechniekTalent.nu

TechniekTalent.nu is een samenwerkingsverband van technische sectoren in opdracht van werknemers- en werkgeversorganisaties. Het doel van de stichting is jongeren enthousiasmeren voor de techniek om daarmee technisch talent te winnen voor de technische sectoren. Dit doet de organisatie samen met schoolleiders, decanen, docenten en leerkrachten én technische bedrijven. Door hen te inspireren, te adviseren en te faciliteren met kennis over integratie van techniek en technologie in het funderend onderwijs, en door de samenwerking tussen scholen en bedrijven te stimuleren.TechniekTalent.nu biedt scholen in het hele land kosteloos ondersteuning om meer aandacht aan techniek te besteden. Op zo’n manier dat het leerlingen aanspreekt. Zie ook: www.techniektalent.nu

TechniekTalent.nu komt graag in gesprek met organisaties en onderwijsinstellingen over de resultaten van de Jongerenmonitor. Voor een aanvraag voor een presentatie bij u op locatie stuur dan een mail naar beeldvorming@techniektalent.nu