Genoeg handtekeningen voor referendum, maar sleepwet komt in januari

De petitie om een referendum omtrent de zogenoemde sleepwet te organiseren heeft vandaag de benodigde 300.000 handtekeningen behaald. Dit betekent dat er naar alle waarschijnlijkheid op 21 maart 2018, tezamen met de gemeenteraadsverkiezingen, gestemd mag worden over de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, zoals de wet officieel heet.

Sleepwet treedt desalniettemin gewoon in werking in januari 2018

Ondanks dat er een referendum komt, gaat de sleepwet in eerste instantie ingevoerd worden. De wet is namelijk al door de Eerste en Tweede Kamer heen, en wordt in januari 2018 al ingevoerd. Pas enkele maanden later volgt een eventueel referendum, maar dan is de wet reeds in werking getreden. Het is daarbij de vraag of de uitslag van het referendum überhaupt enig effect gaat hebben, aangezien het een raadgevend referendum betreft. Dit betekent dat de uitslag niet bindend is, en dat de politiek de uitslag eventueel naast zich neer kan leggen. Het raadgevende referendum van 2016 over het associatieverdrag met Oekraïne werd geratificeerd ondanks een duidelijke stem van het Nederlandse volk tegen het desbetreffende verdrag. 

Binnenkort zal naar verwachting het nieuwe kabinet zich buigen over het terugdraaien van de Wet raadgevend referendum, waardoor raadgevende referenda in de toekomst mogelijk helemaal niet meer mogelijk zullen zijn.

Consequenties nieuwe wetgeving

De herziene Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten geeft een uitbreiding van de middelen die de diensten (AIVD en MIVD) mogen inzetten. Belangrijke kernpunten van de wet zijn:

• Er mag een zogenaamd “sleepnet” worden ingezet om grootschalig online communicatie te onderscheppen, ook van burgers die niet worden verdacht van een misdrijf. In theorie kan een hele wijk afgeluisterd worden wanneer er zich een enkele verdachte persoon in de wijk bevindt.
• Alle geautomatiseerde apparaten mogen gehackt worden. Hieraan zitten in principe geen restricties.
• Er mag een geheime DNA-databank aangelegd worden waar alle Nederlanders in kunnen worden opgenomen.
• Verzamelde data mag met buitenlandse inlichtingendiensten gedeeld worden, ook zonder deze eerst geanalyseerd te hebben.

Verscheidene manieren om overheidssurveillance onder nieuwe sleepwet tegen te gaan

De sleepwet gaat er in ieder geval komen vanaf januari 2018. Mogelijk worden er nog aanpassingen doorgevoerd in een later stadium, afhankelijk van de uitslag van het referendum en de bereidheid van de politiek de uitslag van het referendum te honoreren. Burgerrechtenorganisaties en privacy-voorvechters maken zich zorgen over de implicaties van de wet.

Tegelijkertijd zijn er verscheidene manieren die Nederlanders kunnen gebruiken om overheidssurveillance te pareren. Zo is het mogelijk het internetverkeer te versleutelen en te anonimiseren door gebruik te maken van de anonieme Tor-browser, die ook toegang verschaft tot het dark web. Daarnaast kan een simpele VPN-applicatie het de AIVD en MIVD ook moeilijk maken om digitale communicatie af te tappen.

Bron: https://www.vpngids.nl/veilig-internet/sleepwet-aftapwet/