'Passend Europees cloudinitiatief nog ver weg'

Dit is een expertquote van Sjaak Laan, Director Consulting Expert, CGI

U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van de naam van de expert en organisatie. Aanleiding: Overheden moeten in zee met EU-clouddiensten | Computable.nl

In het in augustus 2022 aangenomen Rijkscloudbeleid staat dat er geen belemmering meer is om overheidsdata onder voorwaarden onder te brengen bij Amerikaanse cloudleveranciers. Hierbij moet de data wel op fysieke opslagsystemen in Europa worden opgeslagen en in Europa worden bewerkt.

In de Tweede Kamer is op 21 februari 2023 een motie aangenomen om bij de komende evaluatie van het Rijksbrede cloudbeleid, eind 2023, de doorgifte van persoonsgegeven en overheidsdata buiten de EU te heroverwegen en de keuze te laten vallen op een Europees cloud-initiatief. “Overheidsdiensten moeten straks gebruikmaken van Europese clouddiensten”, schrijft Computable.

De vraag om geen overheidsdata op te slaan bij buitenlandse partijen is begrijpelijk, maar het getuigt ook van weinig inzicht in de huidige marktsituatie. Van de top-5 grootste cloudleveranciers zijn er vier Amerikaanse en één Chinese partij. Uiteraard zijn er ook veel kleinere partijen actief, ook in Europa, maar deze hebben niet de slagkracht en het innovatievermogen om serieus te concurreren met de grote leveranciers. En het profiteren van de innovaties van cloudleveranciers is een van de belangrijkste redenen voor de overheid om gebruik te maken van clouddiensten.

Basisclouddiensten, zoals servers en opslag kunnen veel partijen bieden. Maar als het om geavanceerde diensten gaat als Artificial Intelligence (AI) of Machine Learning, doen de kleinere cloudaanbieders niet serieus mee.

Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering) geeft aan dat de federatieve cloudstructuur Gaia-X nog niet groot genoeg is om een daadwerkelijk alternatief te bieden. Ik zou het sterker formuleren: Gaia-X is helemaal geen cloudleverancier en dus ook geen partij in deze discussie. Gaia-X is slechts een set afspraken om data-uitwisseling tussen cloudleveranciers eenvoudiger en veiliger te maken, zodat deze voldoet aan Europese privacy regels. Gaia-X bouwt helemaal geen datacenters.

Er is een aantal opkomende cloudleveranciers in Europa, zoals IONOS in Duitsland en OVHcloud in Frankrijk, die een soevereine cloud aanbieden. Ook zien we initiatieven van de Amerikaanse cloudleveranciers om in Europe een losstaande soevereine cloud te bouwen, vaak in samenwerking met Europese partijen.

Het gaat nog wel even duren voor al deze initiatieven een volwaardige tegenhanger zijn voor de bestaande Amerikaanse cloudleveranciers. Intussen wordt in overheidsland al druk gebouwd aan toepassingen bij de Amerikaanse cloudleveranciers.

Sjaak Laan, Director Consulting Expert, CGI