'Scrubberwaswater levert lang niet altijd en overal milieuschade op'

Dit is een expertquote in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van Nick Lurkin, Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR). Aanleiding: Lozing van scrubberwater vervuilt de Noordzee

In de internationale scheepvaart mag sinds 1 januari 2020 wereldwijd slechts 0,50 procent van de uitstoot uit zwaveloxiden bestaan. Om aan die zwavelnorm te kunnen voldoen, moeten schepen varen op laagzwavelige brandstoffen óf worden uitgerust met srcubbers. Scrubbers zijn gaswasinstallaties die de zwaveldioxide uit de uitstoot filteren.

Scrubbers worden regelmatig bekritiseerd omdat het slechts een verplaatsing van het probleem zou zijn, zoals onlangs geuit door Stichting De Noordzee. Dit is echter maar deels terecht. Het is volgens de KVNR belangrijk om uit te leggen waarom deze discussie meer nuancering verdient.

Scrubbers zijn ontworpen om zwaveloxide uit de uitlaatgassen van een schip te wassen. Ook worden roetdeeltjes en een deel van de fijnstof afgevangen. Zo worden deze stoffen niet naar de lucht uitgestoten, maar komen deze stoffen terecht in het waswater van het scrubbersysteem.

Er zijn grofweg drie soorten scrubbers.

• Open-loop-scrubbers; deze lozen het waswater in zee.
• Closed-loop-scrubbers; deze filteren het waswater aan boord en slaan het filtraat op in een tank om later te verwerken, bijv. na afgifte in de haven.
• Tot slot zijn er hybride scrubbers, waarbij aan boord van het schip nog kan worden bepaald of het waswater in zee wordt geloosd of wordt gefilterd aan boord.

De installatie van een open-loop scrubber is vaak noodgedwongen, omdat het technisch niet mogelijk is om een closed-loop scrubber te installeren.

Het waswater voldoet aan internationale wet- en regelgeving voor oppervlaktewater. Alleen bij lozing in een klein gebied kan de concentratie lokaal oplopen. Een voorbeeld: in de haven van Antwerpen ververst het water van de Schelde maar heel langzaam. Te hoge concentratie van scrubberwaswater kan schadelijk zijn. Het is daarom begrijpelijk dat het lozen van scrubberwaswater daar verboden is. In de haven van Rotterdam is dat niet aan de orde omdat de rivier de Maas tweemaal daags ‘schoonspoelt’. Het waswater heeft dan geen schadelijke impact. En op volle zee is er al helemaal geen sprake van een schadelijke impact.

De Nederlandse reders zijn verantwoorde ondernemers aan wie er veel gelegen is om het mariene milieu te beschermen. Een beperking van het gebruik van een scrubber in havens of gebieden waar aantoonbaar schade wordt aangebracht is voor hen ook geen probleem. Echter, het gebruik van diezelfde scrubber op volle zee zou, waar het geen kwaad kan, niet ingeperkt moeten worden. Een algeheel verbod zou dan ook veel te kortzichtig zijn.

Nick Lurkin, Adviseur klimaat en milieu, KVNR