Explosie langdurig verzuim verwacht

Uit onderzoek van HR Navigator onder ruim 250 grote werkgevers – met meer dan 75 medewerkers in dienst – blijkt dat momenteel 5,1 % van het personeel langer dan zes weken thuis zit. De verwachting is dat het langdurig verzuim explosief zal toenemen.

Zorgen

In 2022 was het verzuim bij deze werkgevers 6,6%. Op dit moment is 4,05% van de medewerkers bij grote bedrijven langer dan zes weken ziek en 1,05% langer dan een jaar. Deze cijfers voorspellen een explosie van verzuim in 2023.

“Dat is zeer zorgelijk,” zegt directeur Marco de Zeeuw. “De arbeidsmarkt heeft zelden zo onder druk gestaan als op dit moment.” Eerder verschenen in de media al berichten dat ruim 40% van de MKB’ers zich zorgen maakt over het hoge verzuim in zijn bedrijf. Bijna een kwart van de MKB’ers meldt dat het aantal verzuimmeldingen de afgelopen jaren is gestegen. Maar het zijn niet alleen MKB bedrijven, ook HR Navigator ziet deze stijging dagelijks terug bij haar opdrachtgevers. “De grootste uitdaging is de stijging in het langdurige verzuim,” zegt De Zeeuw.

Jonge versus oudere werknemers

Volgens HR Navigator zijn er een aantal oorzaken voor het stijgende verzuim. “Mensen melden zich sneller en vaker ziek. De verzuimdrempel lijkt lager dan ooit. Dat kan nog met corona te maken hebben. Medewerkers blijven sneller bij een snotneus thuis. Ook is er sprake van zogenoemde ‘hoestschaamte’, men wil zich niet meer kuchend en hoestend onder de mensen begeven.” Maar het kortdurende verzuim is niet het grootste probleem. De Zeeuw: “Gemiddeld genomen zijn er steeds meer oudere werknemers. Neem bijvoorbeeld de zorg, het onderwijs of de gemeenten. Daar zien we steeds vaker medewerkers met een gemiddelde leeftijd van boven de 50. Oudere werknemers hebben een andere arbeidsethos dan jongeren. Ze melden zich minder snel ziek, maar áls ze ziek zijn dan vallen ze vaak langer uit. Oudere werknemers hebben een hoger risico op ernstige ziektes en hebben doorgaans een langer herstel nodig. Daarnaast hebben oudere werknemers in bepaalde beroepen vaak meer dan 30 jaar (zwaar) fysiek werk gedaan. Dat gaat zich op een gegeven moment wreken.”

Bij jongeren spelen er meer mentale klachten. “Meer dan de helft van de jongeren ervaart psychische klachten,” zegt De Zeeuw. “Uit recent onderzoek van de GGD in Twente en IJsselland blijkt dat maar liefst een derde van de jongeren in het afgelopen jaar suïcidale gedachten heeft gehad. Dat kan nog met de coronatijd te maken hebben, maar jongeren ervaren ook een enorme druk. Denk aan loopbaankwesties, de huidige huizenmarkt, Social Media, slecht slapen en de fear of missing out.”

Voorkomen stijging

Wat kun je als werkgever doen om verdere stijging te voorkomen? Volgens De Zeeuw is een intensieve samenwerking met een arbodienst essentieel. “Zorg voor vroegdiagnostiek. Hoe eerder een zieke werknemer door de arbodienst gezien wordt, hoe sneller je weet wat er echt aan de hand is. Je weet dan wat de medewerker nog wél kan en je kunt de ondersteuning bieden die de medewerker nodig heeft. Daarmee verkort je het verzuim.” Maar ook op organisatieniveau kan de arbodienst helpen. “Als er bijvoorbeeld in een zorginstelling veel mensen met rugklachten zijn, dan helpt het natuurlijk niet om deze medewerkers elke keer weer naar een fysiotherapeut te sturen. Het is belangrijk om te voorkomen dat medewerkers deze klachten krijgen en daarvoor moeten de arbeidsomstandigheden verbeterd worden. Op organisatieniveau valt vaak nog een wereld te winnen.”