Nederland profiteert maximaal van lage rente

Van alle sterke economieën in Europa profiteert Nederland het meest van de lage rente. Het algemene idee is dat vooral de Zuid-Europese landen (met het hun grote schuldenbergen) spekkoper zijn. Maar na Spanje staat Nederland op de 2e plaats. Relatief gezien heeft ons land bijna het meeste profijt weten te halen uit de lage rentestand. Dit blijkt uit onderzoek van kredietverzekeraar Euler Hermes.

Spanje scoort het hoogste met +16,5% van het bbp, Nederland is tweede met +12.7%. Finland (-6,4%), België (-3,0%) en Frankrijk (-2,9%) scoren het slechtst. Italië (+5.9%) en Duitsland (+3.9%) zijn goede middenmoters. Wordt er gekeken naar absolute bedragen dan speelt de schaalgrootte van een land sterk mee. Duitsland en Italië gaan Nederland dan voorbij.   

Afgelopen tien jaar

Volgens Johan Geeroms, Hoofd Risk Underwriting Euler Hermes Nederland, gaat doorgaans veel aandacht uit naar de negatieve kant van een lage rente die langdurig aanhoudt. “Kijk bijvoorbeeld naar de pensioenen in Nederland, ook leidt het tot ongelijkheid. Lage rente houdt ook zombiebedrijven overeind en het zou leiden tot zeepbellen op de financiële markten. Ons onderzoek richt zich op de concrete rentebaten per land in de afgelopen tien jaar. Hoeveel is er per land betaald aan rente en hoeveel er is ontvangen.”

Geeroms legt uit dat voor het onderzoek 2008 als startpunt is genomen omdat toen de monetaire versoepeling in Europa van start ging. “We hebben niet alleen naar de overheid gekeken, maar ook naar de rentebaten en -lasten van het bedrijfsleven, het bankwezen en de particuliere huishoudens. Die saldi hebben we per land bij elkaar opgeteld.”

Waarom Nederland zo goed uit de bus komt? Geeroms: “Er is één duidelijke hoofdreden: de particuliere schulden. Vooral de hypotheeklast, die is in ons land -relatief gezien- veruit het grootst. Door de langdurig lage rente zijn de kosten hiervan fors afgenomen. Nederland heeft daarvan maximaal geprofiteerd.” Daarnaast scoort Nederland op de verschillende onderdelen van het onderzoek steeds boven de middenmoot.

Groot voordeel voor bedrijven

Geeroms over wat hem opviel aan de onderzoeksresultaten: “Overduidelijk komt in beeld hoe sterk het bedrijfsleven heeft weten te profiteren van de lage rente. Vooral bij de Zuid-Europese bedrijven met een hoge schuldenlast zie je enorme scores. Variërend van 18% van het bbp in Italië (+ €299 miljard) tot 34,5% in Spanje (+ € 378 miljard EUR). Het Nederlandse bedrijfsleven komt tot +€ 31 miljard.”

Wat Geeroms ook opvalt is dat niet alle regeringen profiteren van de rentedaling. “In sommige landen zie je dat de winst van de lagere rente wordt opgeslokt door enorme groei van de staatsschuld. Spanje is daarvan het beste voorbeeld: de situatie verslechterde in tien jaar met 12,7% (- €138 miljard).  De Duitse overheid wist de rentedaling te koppelen aan schuldenbeheersing en kwam zo het beste uit de bus met + 6% van het bbp of + €184 miljard.”