'Online discriminatie tegenspreken werkt'

Dit is een expertquote van Joline Verloove van Movisie, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: 'Discriminatie door corona van voetbalveld naar online gegaan' (2) | ANP

Het OM zag het laatste jaar het aantal discriminatiemeldingen verschuiven van voetbalvelden naar internet. Dat is niet verwonderlijk; zeker online is discriminatie en het verspreiden van haat een groot probleem. Uit onderzoek van Movisie blijkt dat bij de aanpak van discriminatie onder andere de reactie van omstanders erg belangrijk is.

Online worden haat en discriminatie gemakkelijker geuit omdat mensen zich anoniemer voelen en niet direct zien wat het met de ander doet. Het is daarom juist op sociale media erg belangrijk dat sociale normen worden gesteld, oftewel dat organisaties, bekende influencers en omstanders laten zien dat discriminatie niet wordt geaccepteerd. Of mensen wel of niet discrimineren, hangt namelijk sterk af van wat mensen denken dat “normaal” is. Daarom is het stellen van normen essentieel in de aanpak van discriminatie. Ook als de dader zich niet aangesproken voelt wanneer iemand een tegenreactie geeft en zich niet anders gaat uiten, kan het toch effect hebben op andere sociale media-gebruikers die het bericht ook lezen.

Ingrijpen als omstander kan op verschillende manieren. Uit onderzoek blijkt dat een zachte confrontatie goed werkt, bijvoorbeeld door middel van het stellen van vragen die uitnodigen tot zelfreflectie. Ook het inleven in anderen kan vooroordelen en discriminatie verminderen. Denk aan het delen van gevoelens en ervaringen, van jezelf of anderen. Ook is het een slimme strategie om met meerdere mensen samen counterspeech te geven. Denk wel aan je timing. Zorg dat je niet reageert op oude discriminerende berichten waardoor die weer meer aandacht krijgen of dat je negatieve berichten ‘upvote’ met bijvoorbeeld een boos gezichtje op Facebook.

Het voelt soms als een druppel op een gloeiende plaat, maar het melden van discriminatie heeft echt zin. Zo concludeert de Europese Commissie dat sociale media-platforms ruim 70% van de haatzaaiende boodschappen verwijderen na een melding van internetgebruikers.

Joline Verloove is adviseur, trainer en projectleider bij Movisie.