'In steden is het tijdens hete dagen veel warmer door het hitte-eiland effect'

Dit is een expertquote van Jaco van Wezel van Weeronline, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Amsterdam adviseert bezoekers EK-wedstrijd over warmte | ANP

Het is een bloedhete zomerdag. Nederland zucht onder temperaturen van meer dan 30 graden. Op dit soort dagen is het in het centrum van steden nog veel warmer. Dit komt door het hitte-eiland effect.

Het hitte-eiland effect is een fenomeen waarbij het in de stad op een hete dag veel warmer is dan op het platteland. Op zonnige zomerdagen met weinig wind kan dat soms 4 tot 8 graden schelen! Het wordt een hitte-eiland genoemd omdat de hete stad als een soort eiland omringd wordt door het koele platteland. Dat het in de stad zo heet kan worden heeft alles te maken met de bebouwing. Bakstenen, beton en tegels warmen namelijk veel meer op dan bijvoorbeeld een weiland en houden die warmte ook langer vast.

Hitte in stadscentra door ‘street-canyons’

De heetste plekjes van de stad zijn te vinden in de binnensteden en in oude wijken met middelhoge flats en weinig groen. Dit soort wijken vind je vooral in steden als Amsterdam, Den Haag en Rotterdam, waar veel flats van vier verdiepingen hoog staan met smalle straten. In deze straten blijft de hitte als het ware hangen, waardoor het extra heet kan worden. Dat komt doordat niet alleen de weg door de zon opwarmt, maar ook de gebouwen die er omheen staan. De hitte wordt als het ware van de gebouwen de straat in gekaatst. Bovendien waait het op deze plekken minder hard en wordt de hitte niet weggeblazen. Niet voor niks worden dit soort plekken in de stad ‘street-canyons’ genoemd. Net als in grote natuurlijke kloven zoals de Grand Canyon in de Verenigde Staten, kan het er verschroeiend heet worden.

Niet alleen smalle woonstraten met flats zijn ‘hotspots’, ook op pleinen kan het bloedheet worden. De Dam in Amsterdam is zo’n beruchte hitteplek die je op een hete zomerdag beter kan mijden.

Hitte-eiland effect ’s nachts extra vervelend

Niet alleen overdag is het in de binnensteden heet, ook ’s nachts blijft het erg lang warm. De muren en stenen stralen dan nog een hoop warmte uit. En dat gaat de hele nacht door.

Bij een hittegolf wordt het hitte-eiland effect ’s nachts alleen maar groter. Tijdens de warmste nachten blijft het soms zelfs de hele nacht 25 graden. Het is dan ook bijna onmogelijk om je huis te koelen en de hitte maakt het slapen erg lastig.

Jaco van Wezel is meteoroloog bij Weeronline.