Warmteopslag kan energiekosten verlagen en het elektriciteitsnet ontlasten

Voor het eerst zijn de voordelen van warmteopslag in warmtenetten gedetailleerd gekwantificeerd. Onderzoek van Invest-NL en Energy Storage NL toont aan dat warmteopslag niet alleen de kosten van geleverde warmte van € 0,70 tot € 3,20 per gigajoule verlaagt, maar ook de overbelasting van elektriciteitsnetten tegengaat. Een combinatie van warmteopslag bij warmtenetten is noodzakelijkheid voor een betaalbare en haalbare energietransitie.

Warmteopslag: aantoonbare kostenbesparing en oplossing voor netcongestie

Warmteopslag is een technologie waarmee overtollige warmte, vaak opgewekt uit duurzame bronnen zoals zonne- of windenergie, wordt opgeslagen om later te gebruiken. Uit het onderzoek, uitgevoerd door adviesbureau Kalavasta, blijkt dat warmteopslag bij een warmtenet het mogelijk maakt om duurzame energie op te slaan op momenten van overproductie, wanneer de prijzen laag zijn, en later in te zetten bij piekvraag. Dit kan resulteren in lagere energierekeningen voor huishoudens en bedrijven, en vergroot ook de haalbaarheid van nieuwe warmtenetten.

Naast financiële voordelen biedt warmteopslag een antwoord op de groeiende netcapaciteitsproblemen. Warmtenetten met opslag kunnen elektriciteit gebruiken buiten piekuren, waardoor er minder sprake is van netcongestie. Warmteopslag maakt warmtenetten daarmee ‘congestie-verzachtend’, waardoor ze eerder in aanmerking komen voor aansluiting op het net.

Duurzamer én efficiënter

De gedetailleerde analyses tonen aan dat warmteopslag de CO₂-uitstoot per gigajoule warmte met 1,5 tot 5 kilogram vermindert – afhankelijk per warmtenet. Dit komt door het efficiënter gebruik van hernieuwbare energie en de lagere afhankelijkheid van aardgas. Warmteopslag vermindert ook curtailment – het verspillen van duurzame energie zoals zonne- en windstroom – met maar liefst 150 tot 200 procent.

Hogere kortingen en subsidies nodig

Hoewel de voordelen groot zijn, blijven investeringen in warmteopslag uitdagend vanwege de hoge aanloopkosten. Gerichte subsidies en hogere kortingen op nettarieven kunnen deze veelbelovende technologie toegankelijker te maken. Zonder deze maatregelen kunnen de aangetoonde voordelen voor onder meer netbeheerders, industrie en huishoudens niet gerealiseerd worden.

"Warmteopslag is cruciaal voor een betaalbaar en duurzaam energiesysteem, maar vraagt om daadkrachtig beleid om op grote schaal toegepast te worden," zegt Mia Djuretic, business development manager bij Invest-NL.

Over het onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd door Kalavasta in opdracht van Invest-NL en Energy Storage NL. Het omvat drie casestudies die de financiële en maatschappelijke baten van warmteopslag analyseren. De resultaten laten een duidelijke meerwaarde voor de integratie van warmteopslag in de Nederlandse energietransitie zien.