Markt voor recreatiewoningen draait op volle toeren, krapte dreigt

In 2019 zijn er weer veel recreatiewoningen in Nederland verkocht. Na het recordjaar 2018 zijn er in 2019 weliswaar 5,6% minder recreatiewoningen van eigenaar gewisseld, maar met ruim 4.300 verkochte woningen ligt dit aantal nog steeds op een zeer hoog niveau. Door het hoge aantal verkopen is het beschikbare aanbod aan recreatiewoningen in een jaar tijd met meer dan een kwart gedaald. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van NVM naar de Nederlandse markt voor recreatiewoningen, uitgevoerd door brainbay. Het onderzoek werpt een blik op de marktontwikkelingen in 2019, en gaat in op de aanbodsituatie per 1 januari 2020.

Begin dit jaar stonden er bij NVM-makelaars meer dan 1.900 woningen te koop. Wanneer deze ontwikkelingen in 2020 doorzetten, dreigt ook op de recreatiemarkt krapte te ontstaan. De gevolgen van de uitbraak van COVID-19 en daaropvolgende maatregelen kunnen op termijn echter wel voor meer onzekerheid zorgen. Waar krapte dreigt, stijgen normaliter de prijzen. Toch blijft de prijsontwikkeling in 2019 ten opzichte van 2018 beperkt tot een gematigde stijging van 2,6%. De gemiddelde prijs van een verkochte recreatiewoning bedraagt in 2019 € 152.000.

Wel is er steeds meer sprake van een tweedeling. Aan de ene kant blijft er veel vraag naar goedkope woningen, tot € 100.000. Tegelijk neemt het aandeel verkopen in hogere segment, boven de € 200.000 met uitschieters tot boven de miljoen euro, verder toe. Dit gaat ten koste van het aantal verkopen in het middensegment.

Door de enorme vraag naar recreatiewoningen dreigt krapte op de markt te ontstaan. Op dit moment komt de krapte-indicator, een maatstaf die de verhouding tussen aanbod en transacties weergeeft, uit op 5,3. Dat staat voor een evenwichtige markt. Maar wanneer het aantal verkopen op een hoog niveau blijft en het beschikbare aanbod verder daalt, zal er een krappe verkopersmarkt ontstaan met te weinig keuze voor kopers.

Regionale dynamiek

De verschillen tussen de toeristische regio’s in Nederland zijn groot. Daar waar landelijk gezien de markt als evenwichtig kan worden gekenmerkt, zijn er ook gebieden waar de krapte inmiddels groot te noemen is. In regio’s waar veel wordt verkocht zoals het kustgebied van Noord-Holland en in Zeeland, daalt het aantal transacties. De vraag vanuit de markt is hier weliswaar groot, maar er is te weinig beschikbaar aanbod om aan deze vraag te kunnen voldoen. De verkoopprijzen zijn hier dan ook hard omhoog gegaan. In Zeeland is een grote vraag naar grote en luxueuze woningen, waarvoor dan ook een aantal grote nieuwbouwprojecten op de markt zijn gekomen met vraagprijzen in het topsegment.

In Drenthe is het aantal transacties juist gestegen. Dat komt omdat hier nog voldoende aanbod beschikbaar is om uit te kiezen en omdat de prijzen gemiddeld op een wat lager niveau liggen. Deels gaat het hier om zogenaamde ‘opknappers’, verouderde woningen die voor een lagere prijs gekocht worden en verbouwd worden.

De Waddeneilanden zijn van oudsher een dure regio. Veel vraag tegenover zeer weinig aanbod zorgt ervoor dat de prijzen hier nog steeds op het hoogste niveau van Nederland liggen, ondanks een daling twee jaar op rij. Deze daling is een gevolg van het feit dat er relatief meer kleine en goedkope woningen worden verkocht. Dat blijkt ook uit de gemiddelde vierkante meterprijs die zelfs iets is gestegen. Er is dan ook geen sprake van een waardedaling van recreatief onroerend goed op de eilanden.

Coronavirus

Sinds de uitbraak van het coronavirus in Nederland monitort NVM nauwgezet de ontwikkelingen op de vastgoedmarkt in Nederland. Het aantal verkochte recreatiewoningen sinds medio maart lijkt niet lager te liggen dan in voorgaande jaren. Wat wel duidelijk is geworden is dat het aantal woningen dat te koop wordt aangeboden, daalt. Wanneer het hier om een kleine, tijdelijke dip gaat, zullen de gevolgen niet zo groot zijn. Wanneer het lagere aantal aanmeldingen langere tijd zal aanhouden, kunnen er problemen ontstaan. Een tekort aan beschikbaar aanbod kan ontstaan. Waarbij de toenemende krapte op termijn kan leiden tot extra prijsstijgingen.

“De markt voor recreatiewoningen heeft in 2019 op volle toeren gedraaid en we zien in de eerste maanden van 2020 eigenlijk eenzelfde beeld,” aldus Onno Hoes voorzitter van de NVM. “De vraag naar recreatiewoningen – ook vanuit buurland Duitsland – blijft op een hoog niveau. We zien dat een redelijk omvangrijke groep consumenten nog steeds weinig alternatieven heeft om hun gespaarde vermogen elders zonder al te veel risico te investeren. Daarnaast is het juist in deze coronatijd ook wel aantrekkelijk om een tweede woning te bezitten waar je in de zomervakantie naar toe kan.  Alles overziende zien wij in de populaire regio’s deze markt dan ook niet op korte termijn naar een meer ontspannen situatie terugkeren.”

Definitie: een recreatiewoning is een tweede woning voor recreatieve doeleinden die in verschijningsvorm vergelijkbaar is met reguliere woonvormen en kan voor eigen gebruik bedoeld zijn  maar ook als investering (verhuur) of een mix van beiden.