ACM keurt transportbeperking goed bij tekort aan netcapaciteit Liander

De Autoriteit Consument & Markt heeft 22 december 2020 uitspraak gedaan in een geschil van een agrarisch ondernemer met Liander over het weigeren van transport van elektriciteit. De toezichthouder stelt voor het eerst expliciet vast dat het first come, first served-principe de juiste benadering is voor een regionale netbeheerder bij transportschaarste op het elektriciteitsnet. Dit betekent dat de huidige werkwijze waarbij Liander klanten helpt in volgorde van aanvraag in stand kan blijven evenals het hanteren van wachtlijsten in congestiegebieden. De ACM oordeelt ook dat Liander voldoende heeft aangetoond redelijkerwijs geen transportcapaciteit voor de agrarisch ondernemer te hebben, maar dat de weigering van transport ten tijde van de klacht onvoldoende was toegelicht. Het afgelopen jaar heeft Liander deze belangrijke informatievoorziening op orde gebracht.

De vraag naar transportcapaciteit op het elektriciteitsnet groeit in veel gebieden sneller dan het net uitgebreid kan worden. Op steeds meer plaatsen is inmiddels de maximaal beschikbare capaciteit van het net bereikt. Om de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet te blijven garanderen kan Liander daarom geen nieuwe aanvragen voor transport van elektriciteit inwilligen totdat het net uitgebreid is. Dit komt steeds vaker voor, onder meer in de Noordoostpolder. Als gevolg hiervan heeft Liander begin 2020 een ondernemer in deze polder laten weten zijn aanvraag voor teruglevering van stroom opgewekt met een nieuwe zonne-installatie te moeten afwijzen en een transportbeperking op te leggen totdat het net uitgebreid is. Vervolgens stapte deze ondernemer naar de ACM.

Duidelijkheid voor alle partijen

Huibert Baud, directeur Klant & Ontwerp bij Liander: ”Dit is een belangrijke uitspraak van de ACM over de manier waarop regionale netbeheerders moeten handelen bij transportschaarste in het elektriciteitsnet. Ook is het goed dat de ACM een uitspraak doet over hoe we moeten omgaan met de transparantie over transportschaarste en is het bemoedigend om te lezen dat we dit ondertussen op orde hebben. Ondanks dit oordeel kijken wij steeds hoe we de communicatie naar klanten over deze vervelende situaties kunnen verbeteren.” De afgelopen periode stapten diverse partijen naar zowel toezichthouder als rechter met het verzoek zich uit te spreken over de juiste werkwijze bij deze relatief nieuwe problematiek. Waar diverse partijen claimden dat Liander te allen tijde aan een verzoek om transportcapaciteit moet voldoen, stelde Liander dat partijen met nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit op een wachtlijst komen wanneer alle plaatselijke netcapaciteit vergeven is. Baud: “Liander betreurt het iedere keer opnieuw als we na zorgvuldige afwegingen niet aan de wens van onze klanten kunnen voldoen. Tegelijkertijd biedt de ACM als toezichthouder met deze uitspraak duidelijkheid voor alle partijen, klanten en netbeheerders, hoe te handelen. Zoals op welke manier de klanten geïnformeerd moeten worden en wat voor iedereen de rechten en de plichten zijn.”

Het gerechtshof Den Bosch en de rechtbank Oost-Brabant deden in vergelijkbare zaken tegen netbeheerder Enexis het afgelopen half jaar uitspraken met gelijke strekking. De ACM verwijst naar deze uitspraken.

Congestiemanagement

De ACM heeft vastgesteld dat de netbeheerder de plicht heeft in het belang van de bescherming van het elektriciteitsnet bij transportschaarste noodzakelijke tijdelijke transportbeperkingen op te leggen. Voorwaarde is dat er geen mogelijkheden zijn om congestiemanagement toe te passen zoals dit is beschreven in de Netcode Elektriciteit. De ACM heeft in het geschil met de ondernemer in de Noordoostpolder vastgesteld dat Liander dit correct heeft onderzocht en getoetst. De ACM wijst daarnaast op de verplichting voor de netbeheerder om de weigering van transport helder toe te lichten. De ACM oordeelt dat Liander vóór het indienen van de klacht door de agrarisch ondernemer de informatievoorziening nog onvoldoende op orde had. Sindsdien zijn er door Liander veel wijzigingen doorgevoerd om dit te verbeteren. De onderzoeksrapporten ten aanzien van congestiemanagement zijn uitgebreid en worden nu integraal gepubliceerd op de website. In deze rapporten is naast het onderzoek naar congestiemanagement als oplossing ook informatie te vinden over de beperkte transportcapaciteit in de desbetreffende regio alsmede welke maatregelen op welke termijn getroffen worden om de problemen te verhelpen.

Forse uitbreiding van het elektriciteitsnet

Om aan de toenemende elektriciteitsvraag te voldoen, breidt Liander het elektriciteitsnet op veel plaatsen fors uit. Zo investeerden we in 2020 bijna 900 miljoen euro in onder meer de bouw van nieuwe verdeelstations en het aanleggen van extra elektriciteitskabels. De komende jaren loopt deze investering op tot ruim 1 miljard euro per jaar. Naast de uitbreiding van het elektriciteitsnet werken we samen met onze klanten, collega-netbeheerders en andere partijen aan innovaties en slimme oplossingen voor een efficiënter gebruik van de energie-infrastructuur.

Het besluit van de ACM en de onderbouwing ervan is in zijn geheel terug te lezen op de website van de toezichthouder: https://www.acm.nl/nl/publicaties/geschil-verzoeker-liander-over-de-transportplicht