Bijna 2000 scholen vernietigd en beschadigd na 100 dagen conflict in Oekraïne

Sinds de start van de oorlog op 24 februari, nu 100 dagen geleden, werden minstens 1.888 scholen beschadigd en vernietigd door beschietingen en bombardementen. Dat zijn twee keer zoveel scholen dan in de eerste zeven jaar van het conflict. Dit blijkt uit gegevens van het Oekraïense ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. De oorlog verstoort bovendien het onderwijs van alle 7,5 miljoen kinderen die begin dit jaar in Oekraïne woonden. 

In de eerste zeven jaar van de oorlog in Oost-Oekraine, van 2014 tot 2021, werden 750 scholen vernietigd, beschadigd of moesten gedwongen hun deuren sluiten. Sinds de start van de oorlog in heel Oekraine, nu 100 dagen geleden, ligt dit aantal op 1888 scholen.  1 op de 10 scholen werden compleet vernietigd. Meer dan de helft van de scholen die nu beschadigd raakten, staat in oost-Oekraine. En meer dan 6,7 miljoen mensen werden daarnaast gedwongen het land te ontvluchten - ongeveer de helft van hen is een kind. Gemiddeld zijn dat ongeveer 33.500 kinderen per dag die vluchten. 

Foto: School in Chernihiv- Fotocredit: Save the Children

“Het aantal aanvallen op scholen is schokkend. Het leven en de toekomst van kinderen wordt hierdoor in groot gevaar gebracht”, zegt Onno van Manen, die drie weken als directeur voor Save the Children Oekraïne in het land was. In tijden van crises en oorlog wordt onderwijs vaak als eerste gestaakt. Vaak start het ook weer als laatste op. Een aanval op school kan niet alleen verwoestende verwondingen toebrengen aan kinderen, fysiek en emotioneel, maar ontneemt ook scholieren en studenten de kans om onderwijs te krijgen. Soms is een school de enige plek waar kinderen kunnen leren in een gemeenschap en als die dan vernietigd wordt, heeft dat grote gevolgen voor alle kinderen uit die gemeenschap. Dit terwijl recht op onderwijs een kinderrecht is. 

Onlineleersysteem 

Momenteel zijn alle scholen in Oekraïne gesloten. Save the Children heeft de Oekraïense autoriteiten daarom geholpen om het onlineleersysteem van het land te verbeteren, zodat kinderen nog steeds toegang hebben tot digitaal leren. Ook hielpen we met het opzetten van digitale leercentra in opvangcentra in het hele land, waar kinderen toegang hebben tot een computer en internet. 

Save the Children roept alle partijen in het conflict op aanvallen op scholen onmiddellijk te staken. Dat geldt ook voor het gebruik van scholen voor militaire doeleinden. De aanwezigheid van strijdkrachten of andere gewapende groepen op scholen beschadigt voorzieningen, verstoort het onderwijs van leerlingen en kan tegenaanvallen uitlokken. Scholen moeten als veilige ruimtes worden beschermd, het zijn plekken om te leren en te spelen. Ze bieden bescherming tegen schade. 

Foto: Lev (11) woont in een opvangcentrum in Chernivtsi, zo'n 1.000 kilometer van zijn huis in Charkov. Sinds het uitbreken van de oorlog heeft hij de binnenkant van een klaslokaal niet meer gezien. In plaats daarvan vervolgt hij zijn studie online.  

Bunkerkits 

Terwijl sommige kinderen in Oekraïne, zoals Lev, de school volgen via online leren, kunnen andere kinderen dat niet. Bijvoorbeeld kinderen die in gebieden wonen waar actief gevochten wordt en waar beperkte toegang is tot internet en computers. Sommige kinderen brengen een groot deel van hun tijd door op schuilplaatsen, zoals in treinstations en schuilkelders. Hier deelt Save the Children bunkerkits uit, die speelgoed en educatieve hulpmiddelen bevatten.

Scholen als schuilplaatsen 

Sommige scholen worden nu gebruikt als opvangcentra en schuilplaatsen tegen het geweld. 

Mariia (13) ontvluchtte de oostelijke regio van Donetsk met haar gezin toen de gevechten in de buurt van hun geboorteplaats heviger werden. Het gezin reisde twee dagen met de trein naar L'viv. Van daaruit gingen ze verder naar Chernivtsi, waar het gezin nu woont in een klaslokaal van een school. Ze delen de badkamers van de school met 60 andere mensen die ook in de school verblijven. 

“Toen we onze thuisregio verlieten, was ik blij dat we die explosies niet meer zouden horen. Maar ik vond het jammer dat we ons huis, ons appartement, verlieten”, zei Mariia. "Fysiek voel ik me goed, maar emotioneel is het moeilijk. Ik hoop echt dat we terug naar huis kunnen. En zo niet, dan zullen we ons hier vestigen."