De Kroonjuwelen van het Gezondheidscentrum vastgesteld

Almere - Het Jan van Es Instituut en de Stichting Sociaal Fonds Gezondheidscentra (SSFG) presenteren dinsdag 9 november de kroonjuwelen van de gezondheidscentra. De Kroonjuwelen zijn het resultaat van een wetenschappelijk onderzoek naar het werken in gezondheidscentra de afgelopen 50 jaar. De kroonjuwelen vormen een set van uitgangspunten voor een duurzame inrichting van de eerstelijnsgezondheidszorg.

De zes kroonjuwelen zijn publieke verantwoordelijkheid, niet-vrijblijvende multidisciplinaire samenwerking, domeinoverstijgende kruisbestuiving, innovatieve kwaliteitscultuur, aanspreekbare organisatie en gelijkwaardige en gemeenschappelijke beleidsvoering. 

Ondanks de periode van 50 jaar waarin de kroonjuwelen zijn nagestreefd, zijn deze nog niet volledig tot hun recht gekomen. De implementatie is bemoeilijkt door veranderingen in de financiering: van stimuleren van beschikbaarheid (subsidies in de jaren 90) naar afrekenen op doelmatigheid (na invoering zorgverzekeringswet). Zonder extra maatregelen verslechtert momenteel de positie van de gezondheidscentra. Enerzijds door de simpelweg tekortschietende financiering van organisatie en infrastructuur in de eerste lijn. Anderzijds door de komst van grotere regionale eerstelijnsorganisaties, die vaak nog onvoldoende aandacht hebben voor het belang van wijkgerichte multidisciplinaire samenwerking. De kroonjuwelen komen daardoor verder onder druk te staan en dat heeft een negatieve invloed op de duurzame inrichting van de gezondheidszorg. Zoals een bestuurder het zei: “… een organisatie die de infrastructuur biedt voor datgene wat er in de wijk moet gebeuren en voor datgene wat er op grote schaal nodig is in de regio. Het zou mij heel erg behulpzaam zijn, als het inkoopproces van de zorgverzekeraars ook op die twee samenhangen gericht is. Ik heb nog altijd het geloof dat we daarnaar onderweg zijn, maar ik denk wel dat het nu tijd is om drastisch te versnellen.” 

De doelstellingen van de eerste lijn, zoals aansluiten bij de behoeften van wijkbewoners en voorkomen van onnodige tweedelijnszorg, vragen juist om een combinatie van wijkgerichte en regionale organisatie en bijpassende financiering.  

Tijdens de middagbijeenkomst van 9 november discussieert het instituut met vertegenwoordigers vanuit de eerste lijn, zorgverzekeraars, VWS en NZA over de wijze waarop de kroonjuwelen in de toekomst kunnen blijven bijdragen aan een duurzame gezondheidszorg.