NVM Business commercieel vastgoed Q4-21- Sterke stijging opnamevolume en afnemend aanbod

NVM Business cijfers commercieel vastgoedmarkt vierde kwartaal 2021

Sterke stijging opnamevolume en afnemend aanbod

Nieuwegein, 27 januari 2022 - De Nederlandse markt voor commercieel vastgoed sloot 2021 af met een sterk vierde kwartaal. In zowel de kantorenmarkt als de bedrijfsruimtemarkt steeg het opnamevolume -het aantal m² dat in gebruik wordt genomen- met 25% ten opzichte van het derde kwartaal. Ook het opnamevolume van winkelruimten kende een flinke plus met 16%. Het beschikbare aanbod is bovendien marktbreed afgenomen in vergelijking met een kwartaal eerder. Dit blijkt uit de cijfers van NVM Business en uit een enquête onder NVM-Business leden die NVM-datadochter brainbay heeft onderzocht.

Sander Heidinga, voorzitter NVM Business, kijkt positief terug op het vierde kwartaal: “Het sterke vierde kwartaal bevestigt het vertrouwen van gebruikers en beleggers in de economie en in commercieel vastgoed. De Nederlandse economie lijkt verder te herstellen en dat vertaalt zich duidelijk in een dynamische vastgoedmarkt. De gestegen opname in de kantorenmarkt laat zien dat de verhouding tussen kantoor- en thuiswerken nog in beweging is. Ook de winkelmarkt heeft geplust in de opnamevolumes. Bedrijfsruimte met een logistieke functie doet het erg goed. We zien ook een groeiende vraag naar kleine bedrijfsruimte. De markt presteert goed in brede zin, ook al zijn er duidelijke verschillen tussen de sectoren. Commercieel vastgoed blijft daarmee attractief als belegging, zowel voor de internationale en particuliere beleggers.”

Kantoren

In het vierde kwartaal werd bijna 385 duizend m² kantoorruimte opgenomen, een toename van 25% in vergelijking met een kwartaal eerder. In alle grootteklassen steeg het aantal vierkante meters opgenomen kantoorruimte. Gebruikers vroegen vooral naar kleinschalige ruimte tot circa duizend m². Het aantal beschikbare vierkante meters kantoorruimte daalde tot 4,87 miljoen m², ruim 1,5% minder dan een kwartaal eerder. De daling tekent zich vooral af bij de kleinere en middelgrote kantoorruimten.

Winkels

De vastgoedmarkt voor winkelruimte kende opmerkelijk genoeg, gegeven de Corona-beperkingen, een goed vierde kwartaal. Het opnamevolume steeg ten opzichte van het derde kwartaal met 16% tot 187 duizend m². Ook het beschikbare aanbod van winkelruimte daalde in het vierde kwartaal 2021 tot 1,38 miljoen m². Steeds meer winkelruimte verdwijnt van de markt om te worden getransformeerd tot woningen of niet-detailhandelsfuncties zoals bezorgdiensten. Ondanks het dalende beschikbare aanbod staat de winkelmarkt onder druk. De onzekere situatie met Corona brengt met zich mee dat veel zittende en nieuwe huurders om lagere huren en flexibele huurvoorwaarden vragen. Pandeigenaren moeten daarin meegaan omdat ze hun huurders graag behouden.

Bedrijfsruimten

Met ruim 1,95 miljoen opgenomen m² bedrijfsruimte kende de bedrijfsruimtemarkt een uitstekend vierde kwartaal 2021. Het zijn met name grote transacties van bedrijfsruimten met een logistieke functie van 10.000 m² en meer die de opnamecijfers stuwen. Het gros van de transacties heeft echter betrekking op kleine bedrijfsruimten. Makelaars zien een sterke vraag naar juist dit segment. Het is dan ook niet verwonderlijke dat het beschikbare aanbod opnieuw verder is afgenomen is, nu met 11% tot 8,4 miljoen m².

Beleggingsmarkt

De vraag van beleggers naar commercieel vastgoed blijf zeer hoog. In het vierde kwartaal is voor € 3,9 miljard belegd in commercieel vastgoed, 5% meer dan het kwartaal ervoor. Door het ruim beschikbare kapitaal en de lage rentes blijft er veel vraag naar beleggingen in commercieel vastgoed. NVM-Business constateert dat veel particuliere beleggers actief op zoek zijn naar renderende investeringen in goed verhuurd kleinschalig vastgoed. Voorheen was deze groep  meer actief op de woningmarkt, waar momenteel maar weinig beschikbaar aanbod is. Ook grote (internationale) beleggers blijven zeer actief. Zij richten zich met name op hoge kwaliteit vastgoed op de beste locaties. Dat aanbod is niettemin zeer beperkt en dat drukt de dynamiek in de markt en leidt tot dalende aanvangsrendementen. 

Perspectief

Sander Heidinga ziet uitdagingen voor de toekomst: “Nu we de harde lockdown grotendeels achter ons lijken te hebben, gaan veel ondernemers beslissingen nemen over hun huisvesting. Tegelijk moeten we afwachten hoe het voor ondernemingen uitpakt als de financiële overheidssteun rond Corona stopt. De mogelijke consequenties daarvan kunnen we nog niet inschatten maar het kan remmend werken op de groei. Op de kantorenmarkt is lang gewacht wat de effecten van de pandemie zouden zijn op het thuiswerken. Nu is het moment om hierop te gaan acteren. Kwaliteit van kantoren is daarbij het sleutelbegrip. Naast een goede locatie is het meer dan ooit belangrijk dat kantoren duurzaam en gezond zijn, gemeenschappelijke voorzieningen bieden en mogelijkheden geven voor flexibele huurvormen. Corona heeft ook de vraag naar logistieke bedrijfsruimten in alle maten enorm aangewakkerd. Wij maken ons zorgen over de snelheid waarmee nieuwbouw in deze stijgende behoefte kan voorzien. Het tekort aan kavels, de stijgende bouwkosten, doorlooptijd van procedures en druk op stedelijke gebieden spelen hier een grote rol. Hierover is ook een politieke discussie ontstaan, net zoals over datacentra. Dat is op zich begrijpelijk maar de markt vraagt in ieder geval om duidelijke keuzes die op korte termijn worden gemaakt.”

Over NVM Business

NVM Business is in Nederland de grootste coöperatieve vereniging van makelaars en taxateurs in onroerende goederen op het gebied van commercieel vastgoed. Zij geeft via educatie, dataresearch en diverse diensten doelgerichte ondersteuning aan haar leden. NVM Business is gespecialiseerd in commercieel vastgoed -kantoren, bedrijfsgebouwen, winkels en horeca- en bestaat uit ruim 920 makelaars en taxateurs door heel Nederland. Zij onderscheiden zich door hun uitgebreide en gespecialiseerde kennis, opereren internationaal, landelijk en regionaal. Daarnaast behartigt NVM Business de ledenbelangen richting overheid en politiek.