Totale schuld van 40 tot 60 huishoudens in armste buurt van Nederland opgekocht

Experimentele schuldenaanpak in Arnhemse buurt Immerloo II om schulden en bijbehorende sociale problematiek te doorbreken

Schulden hebben een verwoestend effect op mensen. Ze leiden tot een mensonwaardig bestaan, zeker wanneer het gaat om gezinnen in een kwetsbare situatie. Door stress worden de problemen vaak groter, waardoor het moeilijk is om uit de schulden te komen. Schulden die vaak van generatie op generatie worden doorgegeven. De gemeente Arnhem wil dat deze giftige spiraal doorbroken wordt. Daarom voert het Nationaal Programma Arnhem-Oost het experiment ‘Immerloo Schuldenvrij’ uit waarbij de schulden van 40 tot 60 huishoudens met behulp van een opkoopfonds in één keer worden opgekocht. Om generatiearmoede tegen te gaan kijken we allereerst naar gezinnen met kinderen omdat daarmee een leven vol ellende voorkomen kan worden.

Wethouder Bestaanszekerheid, Mark Lauriks: “Schulden leiden tot meer schulden. Ze slaan een gat in je portemonnee en je toekomst en nemen zoveel ruimte in je hoofd in dat nadenken over keuzes bijna onmogelijk wordt. En zo nemen schulden je leven over, tot er enkel een mensonwaardig bestaan overblijft. Tegelijkertijd kost het oplossen van problematisch schulden ons méér dan de daadwerkelijke waarde van alle schulden bij elkaar. Dat moet anders. In Arnhem nemen we een eerste stap naar een betere schuldhulpverlening door alle schulden van 40 tot 60 huishoudens op te kopen.

Wethouder Nationaal Programma Arnhem-Oost, Cathelijne Bouwkamp: “Voor de wijken in Arnhem-Oost hebben we met het nationaal programma een fundamenteel andere aanpak. Dit experiment is daarvan een uitstekend voorbeeld. Samenwerken en doen wat nodig is om écht het verschil te maken. Zeker in Immerloo is er bijzonder veel armoede. Dat kunnen we niet accepteren. Ieder kind dat opgroeit in armoede is er één teveel. We willen ervoor zorgen dat die armoede bij deze generatie stopt. Met het kwijtschelden van schulden willen we het tij keren.”

Weg vrij voor een beter leven

Door ingewikkelde regelgeving, schaamte, taalachterstand of een afnemend vertrouwen in de overheid nemen mensen zelf vaak niet de eerste stap in de richting van hulpverlening. Hierdoor zijn er veel huishoudens met problematische schulden die uit beeld blijven. Daarnaast blijkt dat wanneer mensen eenmaal problematische schulden hebben, het heel erg moeilijk is om daar weer uit te komen. Met dit experiment worden de schulden bij deelnemers in één keer weggenomen en wordt de weg vrijgemaakt voor een beter leven op álle gebieden. Deelnemers aan het experiment krijgen twee jaar lang begeleiding om te werken aan hun toekomst. De eerste huishoudens zijn inmiddels benaderd voor deelname aan het experiment.

Andere aanpak schuldhulpverlening

Er gebeurt in Nederland veel op het gebied van schuldhulpverlening en armoedebestrijding. Toch kan worden vastgesteld dat het niet voldoende is. Onderzoek toont aan dat er elk jaar in Nederland circa €17 miljard euro aan kosten worden gemaakt voor het oplossen van problematische schulden, terwijl de daadwerkelijke waarde van al schulden bij elkaar opgeteld € 3,5 miljard is. Dit vraagt om een andere aanpak. Met geld van lokale stichtingen Dullertsstichting, Stichting Sint Nicolai Broederschap en Stichting Het Burger en Nieuwe Weeshuis is er een opkoopfonds opgericht dat de basis legt voor een compleet andere aanpak in het experiment ‘Immerloo Schuldenvrij’. De uitvoeringskosten voor onder meer de begeleiding van de huishoudens en de coördinatie, monitoring en evaluatie van het experiment worden gedragen door het Rijk en de gemeente. Mark Lauriks: ”Ik ben blij dat we met hulp van drie lokale stichtingen kunnen onderzoeken hoe we de spiraal rondom schuldenproblematiek écht kunnen doorbreken. Tegelijkertijd voel ik ook de schaamte omdat wij als overheid financiële hulp nodig hebben voor een taak die wij zélf moeten kunnen dragen. Want het is in de grondwet verankerd dat het aan de overheid is om te zorgen voor een zeker en menswaardig bestaan. En tóch lukt het ons tot op heden niet om voldoende aan deze plicht te voldoen.”

 De armste postcode van Nederland

Immerloo II is de armste postcode van Nederland. Voor het experiment is gekeken naar huishoudens waarbij sprake is van langdurige en problematisch schulden en waarbij er geen uitweg in zicht is. Huishoudens zijn geselecteerd op basis van de hoogte van de schuld, duur van de schuld en het aantal schuldeisers. Om generatiearmoede tegen te gaan kijken we allereerst naar gezinnen met kinderen.

Nationaal Programma Arnhem-Oost

Arnhem-Oost is één van de twintig stedelijke focusgebieden binnen het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het Nationaal Programma Arnhem-Oost pakt in vijf Arnhemse wijken achterstanden aan op het gebied van onderwijs, werk & inkomen, wonen, gezondheid, leefbaarheid en veiligheid. Het NPAO zet zich langjarig in om de huidige en nieuwe generaties een eerlijke keuze en gelijke kansen te bieden om hun talenten te ontwikkelen.