NVM A&L - Vastgoedmarkt in beeld 2022 - Onzekerheid troef voor de agrarische sector

NVM Agrarisch en Landelijk - Vastgoedmarkt in beeld 2022

Onzekerheid troef voor de agrarische sector

Utrecht, 23 maart 2023 – Het aantal onroerendgoedtransacties in de agrarische sector is in 2022 sterk gedaald. Dat constateert de NVM-vakgroep Agrarisch & Landelijk vandaag in haar rapport “Vastgoedmarkt in beeld Agrarisch en Landelijk, 2022 in feiten en cijfers.” De onzekere situatie rondom het stikstofdossier en daarmee het perspectief voor de agrarische sector zet een rem op de (ver)koop van agrarisch vastgoed. De grondprijzen stegen ten opzichte van 2021 wel stevig door met een plus van 14% voor akkerbouwgrond. De prijs van grasland steeg met gemiddeld 7% vergeleken met 2021.  De markt voor landelijke woningen is in 2022, net als de reguliere woningmarkt, afgekoeld en ruimer geworden. Daarbij had het energielabel door de sterk gestegen energielasten een duidelijk effect op de verkoopprijs van landelijke woningen.  

Jos Ebbers, vakgroepvoorzitter NVM Agrarisch & Landelijk: “Bij het jaarbeeld van 2021 gaven we aan dat het stikstofdossier de komende jaren een stevig stempel zou gaan drukken. Dat is uitgekomen. Per 1 april 2023 moet de nieuwe stoppersregeling de oplossing bieden voor de stikstofimpasse. Aan deze regeling zitten echter nog een hoop onduidelijkheden. Agrarische ondernemers weten niet waar ze aan toe zijn. Daarnaast komt ook de Nota Ruimte van het Ministerie voor VRO eraan. We zijn als agrarische makelaars, taxateurs en onteigeningsdeskundigen voorstander van de aangekondigde herinrichting. Het is onvermijdelijk dat we de beperkte ruimte in Nederland opnieuw moeten verdelen om een betere balans te vinden tussen wonen, werken, natuur, energie en landschap. Daar is tijd en rust voor nodig. Tegelijk dwingen het woningtekort en de noodzakelijke ontwikkeling van commercieel vastgoed en infrastructuur ons tot haast. Nederland moet daarom van het slot af om alle partijen toekomstperspectief te bieden.”

Minder

In 2022 werden beduidend minder agrarische bedrijven (247) verkocht dan in 2021 (341). De agrarische NVM-makelaars verkochten 9 varkens- en 6 pluimveebedrijven, tegen respectievelijk 12 en 5 in 2021. In de vleeskalverhouderijsector werden in 2022 11 bedrijven verkocht. Melkveehouderijen zijn met 59 transacties in 2022 meer in trek maar laten een daling zien ten opzichte van 2021 toen 74 bedrijven van eigenaar wisselden. De verkopen van maneges en paardenhouderijen waren met 37 transacties in 2022 lager ten opzichte van 2021 toen 57 bedrijven werden verkocht.

Meer

In de intensieve veehouderij stonden de marges onder druk vanwege de gestegen kosten. De verkochte melkveehouderijen leverden wel meer op. Verschillende melkveehouderijen zijn gekocht met als doel stikstofruimte aan te kopen voor een natuurvergunning. De melkveehouderijbedrijven werden verkocht voor een gemiddelde prijs van € 3,26 miljoen, de hoogste prijs ooit en een plus van 4% vergeleken met 2021. Dit komt ook door het gestegen inkomen van melkveehouders als gevolg van de gestegen melkprijs. Ook de stijging van de prijs van grasland speelt een rol.

Grondprijs plust opnieuw

De gemiddelde prijs voor agrarische grond steeg in 2022 naar ruim € 75.000 per hectare, een toename van 11,2% ten opzichte van 2021. Grond blijft dus aantrekkelijk. Grasland noteerde met gemiddeld € 66.300 per hectare een prijsstijging van 6,9% ten opzichte van 2021. De gemiddelde prijs van akkerbouwgrond kwam uit op € 84.700, een stijging van 14% vergeleken met 2021.

Aanbod landelijke woningen ruimer en goedkoper

In lijn met de reguliere woningmarkt koelde de markt van landelijke woningen in 2022 af. In een jaar tijd daalde de gemiddelde landelijke woning met € 90.000 naar ongeveer € 650.000. Dit is een correctie op de extreme prijsstijgingen van 2021. Positief aan deze prijsdaling is de stijging van het aanbod. Eind 2022 stonden 2.250 landelijke woningen te koop, bijna een verdubbeling vergeleken met 2021. Het energielabel had een duidelijke invloed op de verkoopprijs. De prijs van landelijke woningen met de laagste energielabels daalde veel sterker dan de woningen met een hoger energielabel.