Kiesraad: Europees Parlementsverkiezing voorspoedig verlopen, uitslag betrouwbaar

De Kiesraad stelde op 19 juni 2024 de officiële uitslag van de Europees Parlementsverkiezing vast. Het opkomstpercentage was 46,2%. Van de 13.542.363 kiesgerechtigden brachten 6.253.467 hun stem uit.

Van de 20 partijen die deelnamen aan de verkiezing, kregen 10 partijen voldoende stemmen voor een van de 31 Nederlandse zetels in het Europees Parlement.

4 kandidaten zijn met voorkeursstemmen benoemd die anders niet gekozen waren.

Wim Kuijken, voorzitter van de Kiesraad: “De voorbereiding, de verkiezing en het tellen zijn naar onze indruk rustig en voorspoedig verlopen. De uitslag is betrouwbaar. We zien dat de in 2023 ingevoerde nieuwe regels hun doel raken, namelijk dat telfouten in een vroegtijdig stadium kunnen worden gecorrigeerd. Er blijft echter aandacht nodig voor de uitvoeringslast.”

Aantallen Europees Parlementsverkiezing 2024

• Kiesgerechtigden: 13.542.363
• Uitgebrachte stemmen: 6.253.467 (Opkomst: 46,2%)
• Geldige stemmen: 6.232.198 (99,66%)
• Blanco stemmen: 9.662 (0,15%)
• Ongeldige stemmen: 11.607 (0,19%)
• Stemmen per volmacht: 716.963 (11,5%)
• Het aantal Nederlanders in het buitenland dat als kiezer geregistreerd stond, was 90.357. Daarvan brachten 44.345 kiezers (49,1%) in het buitenland een (geldige) briefstem uit.

Zetelverdeling

De verdeling van de 31 zetels is als volgt vastgesteld:

Partij: aantal zetels

• GROENLINKS/ Partij van de Arbeid (PvdA): 8
• PVV (Partij voor de Vrijheid): 6
• VVD: 4
• CDA – Europese Volkspartij: 3
• D66: 3
• BBB: 2
• Volt Nederland: 2
• Partij voor de Dieren: 1
• NSC: 1
• Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP): 1

De 10 overige deelnemende partijen hebben geen zetel behaald: Forum voor Democratie, 50PLUS, JA21, NL Plan EU, ChristenUnie, Meer Directe Democratie, SP (Socialistische Partij), vandeRegio, Belang Van Nederland (BVNL), Piratenpartij / De Groenen.

Toelichting zetelverdeling

De kiesdeler is het aantal stemmen dat nodig is om 1 volle zetel te behalen. De berekening van de kiesdeler gaat door het aantal geldige stemmen op kandidaten te delen door 31 (het aantal Nederlandse zetels in het Europees Parlement). De kiesdeler is 6.232.198: 31 = 201.038 20/31 (geschreven als breuk).

Eerst is bepaald hoeveel ‘volle zetels’ elke partij krijgt. Dat is het aantal keer dat een partij de kiesdeler heeft behaald. Er zijn 23 volle zetels verdeeld.

Daarna waren er 8 restzetels over. 2 restzetels gaan naar Lijst 1 (GROENLINKS ∕ Partij van de Arbeid (PvdA)). De volgende lijsten hebben 1 restzetel gekregen: Lijst 3 (CDA - Europese Volkspartij), Lijst 2 (VVD), Lijst 5 (D66), Lijst 8 (PVV (Partij voor de Vrijheid)), Lijst 13 (BBB) en Lijst 17 (Volt Nederland).

Kandidaten

De zetels van elke partij zijn als eerste toegekend aan kandidaten die met voldoende voorkeurstemmen zijn gekozen. Het aantal stemmen dat hiervoor nodig is, de voorkeurdrempel, is ten minste 10% van de kiesdeler. De voorkeurdrempel was 20.104 stemmen. De overige zetels van de partijen zijn op lijstvolgorde toegewezen aan kandidaten.

29 van de 31 zetels zijn toegewezen aan kandidaten die de voorkeurdrempel hebben behaald. Hiervan zijn er 4 kandidaten benoemd die anders niet benoemd zouden zijn:

• C. (Catarina) Cordeiro Vieira, kandidaat nr. 10 van de lijst GROENLINKS/Partij van de Arbeid (PvdA)
• H. (Hedy) d’Ancona, kandidaat nr. 19 van de lijst GROENLINKS/Partij van de Arbeid (PvdA)
• A. (Anouk) van Brug, kandidaat nr. 9 van de lijst VVD
• G. (Geert) Wilders, kandidaat nr. 20 van de lijst PVV (Partij voor de Vrijheid)

Kandidaten hebben na hun benoeming 10 dagen de tijd om te beslissen of zij de benoeming aannemen. Is dat niet het geval dan benoemt de Kiesraad de eerstvolgende kandidaat.

9 kandidaten hebben de voorkeurdrempel behaald, maar krijgen toch geen zetel toegewezen. Dit komt doordat hun partij geen of onvoldoende zetels heeft gehaald. 

Geldigheid Europees Parlementsverkiezing

De Commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven van de Tweede Kamer doet vanaf woensdag 19 juni onderzoek naar het verloop van de verkiezing. De Tweede Kamer kan besluiten tot een hertelling of een herstemming bij een of meer stembureaus. Op 16 juli 2024 komt het nieuw gekozen Europees Parlement bijeen.