'Nederland moet ook buiten haar landsgrenzen investeren in klimaatmaatregelen'

Dit is een expertquote van Sander van Andel, IUCN NL, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: IPCC: sneller en grootschaliger actie nodig, anders raken klimaatdoelen uit zicht | NOS

De uitstoot van broeikasgassen is de afgelopen jaren onvoldoende gedaald, blijkt uit het nieuwste IPCC-rapport. Daardoor moeten naast rijke landen ook ontwikkelingslanden nu alle zeilen bijzetten om klimaatverandering en biodiversiteitsverlies tegen te gaan. Maar dat kan alleen met significante steun van rijke landen om de uitstoot in ontwikkelingslanden te reduceren en toe te werken naar beter landgebruik en natuurbeheer.

De uitstoot van broeikasgassen was nog nooit eerder zo groot als in de afgelopen 10 jaar. We gebruikten meer fossiele brandstoffen, maar ook de uitstoot door landbouw, boskap en ander landgebruik is gestegen. Met het huidige beleid en gedrag van landen is het onmogelijk om de opwarming onder 1,5 graad te houden en stevenen we af op 3,2 graden in het jaar 2100. Om het tij te keren moeten alle landen ingrijpende maatregelen en gedragsverandering teweegbrengen.

Allereerst geeft het IPCC-rapport aan dat er radicale maatregelen genomen moeten worden om de uitstoot van vervoer, steden en landbouw en gerelateerde consumptie om te vormen. Daarnaast stelt het rapport dat de natuur de ruimte moet krijgen om te dienen als koolstofreservoir, essentiële diensten te vervullen voor water- en voedselvoorziening en inwoners te beschermen tegen extreme weersomstandigheden. Dit is mogelijk als er robuuste natuur is met een natuurlijke variëteit aan soorten met sterke populaties die met elkaar verbonden zijn.

Er zijn een aantal haalbare en kosteneffectieve maatregelen om natuurbeheer en landbouw bij te laten dragen aan een beter klimaat:

• De bescherming, verbeterd management en herstel van bossen, veengebieden, kustgebieden, savannes en graslanden.
• Verbeterde landbouwmethodes die meer koolstof in de bodem opslaan en het toepassen van agrobosbouwtechnieken.
• Overstappen naar een plantaardig dieet en het tegengaan van voedselverspilling.

Deze technieken en methodes zijn bekend en toepasbaar maar er is nog te weinig financiering beschikbaar om ze uit te voeren. Ook vormt het gebrek aan capaciteit en accountability op verschillende overheidsniveaus een barrière. Bij het verbeteren van landgebruik en natuurbeheer is het essentieel dat lokale partijen daarin een leidende rol krijgen.

Er klinkt een duidelijke oproep aan Westerse landen om veel meer aandacht, expertise en budget te richten op het voorkomen van klimaatverandering en beschermen van biodiversiteit.

Binnen hun landsgrenzen zetten Nederland en de EU belangrijke stappen om de uitstoot terug te dringen en de natuur te herstellen. Op internationaal vlak neemt Nederland echter niet haar verantwoordelijkheid. Toezeggingen tijdens de afgelopen klimaattop zijn niet vertaald naar budget en inzet in het huidige regeerakkoord.

Sander van Andel is senior expert natuurbehoud bij IUCN NL, de Nederlandse tak van de internationale unie voor natuurbescherming IUCN.