Basispakketzorg – wel of niet alternatieve geneeswijzen erin?

“Bijna acht op de tien volwassenen vindt onderzoek naar de werking en risico’s van alternatieve geneeswijzen belangrijk. Eveneens een meerderheid vindt dat de overheid moet meebetalen aan onderzoek naar de werking en risico’s van alternatieve geneeswijzen”, aldus een recent verschenen rapport van het Centraal Bureau voor Statistiek. Hierover rapporteerde de Volkskrant 18 juni 2019.

De Nederlandse Chiropractoren Associatie (NCA) juicht wetenschappelijk onderzoek toe. Zoals het nu is, subsidieert de overheid wetenschappelijk onderzoek naar geneeswijzen die in het basispakket zijn opgenomen, maar niet naar alternatieve geneeswijzen die in de aanvullend pakket zitten.

“Dan komen we ten eerste niet veel verder met het verbeteren van kennis en uiteindelijk de zorg voor onze patiënten,” zegt de voorzitter van NCA, Gitte Tønner. “Ten tweede zijn lang niet alle reguliere geneesmiddelen  goed onderbouwd, en voor bepaalde indicaties zijn sommige alternatieve geneeswijzen bewezen werkzaam.”  Hierover schreef ook het Belgische HuisartsNU in maart 2019. “Wellicht moeten we overwegen of de termen ‘regulier’ en ‘alternatief’ niet achterhaald zijn”, zegt zij.

Chiropractie niet alternatief

Volgens de KNMG zijn reguliere geneeswijzen “methoden van diagnostiek, preventie en behandeling die gebaseerd zijn op kennis, vaardigheden en ervaring die nodig zijn om de artsentitel te behalen en te behouden, die algemeen door de beroepsgroep worden aanvaard en deel uitmaken van de professionele standaard”. Tønner: “We zijn van mening dat chiropractie conform de Nederlandse KNMG-definitie regulier is. NCA-chiropractoren voldoen aan alle criteria zoals genoemd, behalve dat er geen titelbescherming is voor chiropractoren. Alle huidige wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen en aanbevelingen omtrent lage rugklachten zijn op het lijf van een chiropractor geschreven. Feitelijk horen wij bij reguliere, oftewel bewezen, eerstelijnszorg.”

Besluit Staatssecretaris van Financiën

In de belastingwetgeving worden chiropractoren gezien als volwaardig zorgverleners, ook binnen de Europese regelgeving. In een besluit van de Staatssecretaris van Financiën in 2016 wordt aan chiropractoren BTW-vrijstelling verleend, omdat chiropractoren gezondheidskundige diensten verrichten en de opleiding en beroepskwalificaties een vergelijkbaar niveau hebben, als beroepen in de Wet BIG.  

VU onderbouwt effectiviteit manipulatie

Een team wetenschappers op de Vrije Universiteit heeft dit jaar een artikel gepubliceerd in het British Medical Journal in samenwerking met de Cochrane Library. Onder de leiding van Dr. Sidney Rubinstein PhD, concluderen ze als samenvatting van veel onderzoeken, dat spinale manipulatie even goed en in sommige gevallen beter werkt dan al bestaande gangbare methodes om van lage rugklachten af te komen.

Rugklachten zijn duur

Rug- en nekklachten kosten de maatschappij enorm veel geld. Actuele cijfers daarover zijn niet beschikbaar, maar in 2011 bedroegen de zorgkosten alleen al € 1,3 miljard. De economische schade is, als gevolg van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid, vele malen groter. Het gezaghebbende The Lancet heeft in 2018 een drie-tal artikelen over lage rugklachten gepubliceerd. The Lancet adviseert te stoppen met dure MRI-scans, paracetamol, spierverslappers, opioïden, steroïde injecties en operaties. Het tijdschrift geeft een ‘go’ aan promotie van positieve gezondheid: een therapie zonder geneesmiddelen zoals manipulatie, gecombineerd met adviezen om veel te bewegen en oefeningen te doen.  “Wanneer wij op grotere schaal onze kennis en handen kunnen gebruiken, dan scheelt dat qua dure operaties in ziekenhuizen, injecties en verslavende pillen”, aldus Tønner.

De WHO trekt ook aan de bel

Lage rugklachten zijn wereldwijd de nummer één oorzaak van ‘years lived with disability’, dat is de term die de WHO (World Health Organization) gebruikt om ziektelast aan te geven.

De kennis van oorzaken en onderbouwde behandeling van lage rugklachten neemt toe, maar wordt in de praktijk niet doorgevoerd, volgens de WHO in een recente bulletin. één van de vele obstakels is gebrek aan tijd en onderzoeks-expertise bij de huisarts, die vaak maar 5-10 minuten de tijd heeft om onderzoek uit te voeren, diagnose te stellen en een behandelplan op te stellen.

Chiropractoren kunnen huisartsen ontlasten

“Chiropractoren zijn bij uitstek zeer goed gekwalificeerd om de huisarts te ontlasten,” zegt Tønner. “Vanwege onze evidence-based medische opleiding zijn we eigenlijk een soort huisarts gespecialiseerd in het bewegingsapparaat in het algemeen en de wervelkolom in het bijzonder. We zijn low-tech, low-cost en bewezen efficiënt bezig wat lage rugklachten betreft. Met ons takenpakket kunnen we samen de uitdaging aan gaan om lage rugklachten te verminderen.”

Naar Deens model

The Lancet noemt specifiek de chiropractie opleiding in Denemarken als voorbeeld van innovatief onderwijs op dit gebied.

In Denemarken trekken studenten chiropractie en studenten geneeskunde al sinds 1994 de eerste drie jaar voor hun bachelor samen op in de collegezalen. Daarna scheiden elkaars wegen en gaan ze nog twee jaar door voor hun eigen masters. De Deense chiropractoren genieten titelbescherming en wetgeving op gelijke voorwaarden als de rest van de zogenoemde reguliere gezondheidszorg. Chiropractoren werken daar veelal in ziekenhuizen en multidisciplinaire centra. “Waarom loopt Nederland achter op dit vlak?”, vraagt de van oorsprong Deense voorzitter van de NCA zich af.