'Zorgkloof onnodig groot door lastig te begrijpen informatie over gezondheid'

Dit is een expertquote in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen, met vermelding van Helma Dollevoet, Novartis. Aanleiding: Toezichthouder waarschuwt: toegang tot zorg is niet meer vanzelfsprekend

De zorg heeft een kritisch punt bereikt, waarschuwde de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in het jaarlijkse rapport ‘ De Stand van de Zorg ’. "Mensen krijgen lang niet altijd meer de zorg die zij nodig hebben", schrijft NZa-bestuursvoorzitter Marian Kaljouw.

Dat er een zorgkloof ontstaat heeft ook te maken met beperkte gezondheidsvaardigheden. Dit zijn de vaardigheden die mensen nodig hebben om informatie te vinden, te begrijpen, te beoordelen en toe te passen bij het nemen van beslissingen over hun gezondheid.

Gemiddeld heeft 1 op de 4 mensen in Nederland hier last van. Zij hebben onder meer moeite met het beoordelen van etiketten van voedingsmiddelen, de instructies voor een gepland medisch onderzoek te begrijpen en een oproep voor een bevolkingsonderzoeken te lezen. De informatie bereikt hen niet of wordt niet goed begrepen. Het is lastig voor hen om de juiste keuze te maken. Gevolg is dat mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden dikwijls een slechtere gezondheid hebben.

Ook voor farmaceutische bedrijven is het belangrijk gezondheidsvaardigheden op de radar te hebben. Voor een veilig en effectief gebruik van geneesmiddelen zijn vaardigheden nodig. Bij medicijnen luisteren de juiste dosering en innameschema zeer nauw. Bij een te hoge, te lage of geen dosering van een medicijn, zal het effect van het medicijn (deels) uitblijven en zelfs mogelijk tot gevaarlijke situaties leiden. Datzelfde geldt voor het niet opvolgen van adviezen die voor het medicijn gelden. Denk aan gebruik in combinatie met alcohol of tijdens een zwangerschap.

De gezondheidszorg zou dus toegankelijker en eenvoudiger moeten worden. Dat kan op twee manieren: door mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden te scholen en door het gezondheidssysteem eenvoudiger te maken. Farmaceutische bedrijven kunnen een rol pakken door hun informatiematerialen begrijpelijker en gemakkelijker toegankelijk te maken. Bijvoorbeeld door de teksten op een eenvoudiger taalniveau te schrijven of in verschillende vormen aan te bieden, zoals video’s.

Door informatie begrijpelijk en toegankelijk aan te bieden, wordt ook de zorgverlener geholpen. Patiënten die goed zijn voorgelicht en goed begrijpen hoe hun therapie werkt, zullen minder vragen hebben tijdens consults. Dat betekent dat de zorgverlener en patiënt de tijd kunnen gebruiken om dieper in te gaan op de persoonlijke situatie van de patiënt, of aan andere zaken die de zorg ten goede komen.

Dit is een expertquote van Helma Dollevoet, Hoofd Patiëntbetrokkenheid, Novartis Nederland.