'Helder en transparant beleid hard nodig om Afghaanse vluchtelingen goed te ontvangen'

Dit is een expertquote van Annemarie van Hinsberg, Movisie, in het kader van ANP Expert Support. U kunt dit bericht, of delen hiervan gebruiken op uw kanalen. Aanleiding: Zeven op de tien vinden dat Nederland Afghaanse vluchtelingen moet opvangen | Nieuwsuur

Zeven op de tien Nederlanders vindt dat ons land Afghaanse vluchtelingen moet opvangen. Zo blijkt uit een enquête van Ipsos in opdracht van Nieuwsuur. Veel Nederlanders staan dus positief tegenover de komst van vluchtelingen. Maar er is ook weerstand. Welke impact heeft hun komst op de Nederlandse samenleving? En wat kunnen we hierbij leren van eerdere ervaringen met vluchtelingen uit Syrië en Eritrea hierover? Stimuleer sociale cohesie en communiceer helder over het beleid.

Sociale cohesie onder druk

Veel Nederlanders staan positief ten aanzien van de komst van de nieuwe vluchtelingen. Dit uit zich ook in positieve reacties, bijvoorbeeld in Heumensoord waar honderden Nijmegenaren klaar stonden om Afghaanse evacuees te helpen. Maar er kan er ook weerstand ontstaan bij inwoners in wijken waar vluchtelingen worden opgevangen. Die weerstand kan escaleren, zowel in acties richting gemeente als tegen vluchtelingen.

De recente gebeurtenissen in Harskamp hebben dit laten zien. Hoewel we in dergelijke acties soms ook racistische uitingen zien, blijken de onderliggende oorzaken vaak van andere aard. Angst, onbekendheid, zorgen, verliesgevoelens of boosheid kunnen ertoe leiden dat mensen minder positief over andere groepen denken of hen zelfs vijandig bejegenen. Inwoners kunnen het gevoel hebben geen inspraak te hebben gehad of zijn boos over woningtoewijzing.

Dit zet leefbaarheid, sociale cohesie en ervaren veiligheid onder druk en heeft gevolgen voor integratie en inburgering. Afghaanse vluchtelingen kunnen hierdoor het gevoel krijgen dat ze niet welkom zijn.

De situatie in Afghanistan heeft niet alleen gevolgen voor de (lokale) samenleving, maar kan ook zijn weerslag hebben op het individueel welzijn van Afghaanse Nederlanders die in eerdere perioden hun land ontvluchtten en voor de Nederlands Afghaanse gemeenschap als geheel.

Onderzoek de weerstand

Voor gemeenten is het van belang helder te communiceren en transparant te zijn over het beleid. Voor sociaal professionals ligt er de uitdaging om maatschappelijke initiatieven die gericht zijn op verbinding en het versterken van sociale cohesie te stimuleren en te ondersteunen.

Ook is het belangrijk om de zorgen en weerstand van bewoners serieus te nemen, te onderzoeken waar deze vandaan komen en vervolgens constructief met hen in gesprek te gaan. Zo kan het slim zijn om vanuit de gemeente al in een vroeg stadium in een wijk met meerdere stakeholders en bewoners in gesprek te gaan.