Gemeenten betrekken huiseigenaren te weinig bij verduurzamingsplannen

AMERSFOORT - Huiseigenaren zijn nauwelijks bekend met de plannen van hun gemeente voor het aardgasvrij maken van hun woningen, zo blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis. 'Opmerkelijk,' zegt Cindy Kremer, directeur Vereniging Eigen Huis. 'De verduurzaming van woningen is een ingrijpend proces en treft ons allemaal, het beste wat gemeenten daarin kunnen doen is helderheid verschaffen.' 

Uit het onderzoek 'De Transitievisie warmte voor huiseigenaren' blijkt dat 72 procent van de huiseigenaren geen weet heeft van de verduurzamingsplannen in hun gemeente, terwijl 85 procent van de huiseigenaren het belangrijk vindt geïnformeerd te worden en zeker 36 procent wil meedenken. In het zuiden en het westen van het land zijn huiseigenaren het minst bekend met de warmtetransitie in hun wijk.  

'Gemeenten lijken in een soort wachtstand te staan, wachtende op de juiste wetgeving en de slagkracht van de minister, terwijl nu het moment is om met huiseigenaren in gesprek te gaan over hun verduurzamingsplannen. Daarom zeggen we tegen gemeenten: ga de wijk in, praat met bewoners en informeer hen over wat komen gaat om de verduurzaming op gang te brengen', aldus Kremer.  

Zorgen over kosten, alternatieven en besluitvorming 

1 op de 3 huiseigenaren maakt zich dan ook zorgen over de verduurzaming in hun wijk. Vooral jongere eigenaren (tot 45 jaar) maken zich meer ongerust dan oudere huiseigenaren. De zorgen gaan over de kosten of er alternatieven zijn voor de verduurzamingsmaatregelen die gemeenten aanbieden en hoe snel de besluitvorming zal gaan. Ook willen huiseigenaren dat gemeenten transparant zijn over deze kosten; het voelt voor eigenaren niet goed om iets vanuit de gemeente opgelegd te krijgen zonder daarover te kunnen meepraten.  

Bijna de helft van de huiseigenaren zegt tijd en geld te willen vrijmaken voor de warmtetransitie. Eigenwoningbezitters uit Groningen, Friesland en Drenthe zijn vaker van plan hun woning binnen twee jaar te verduurzamen dan huiseigenaren uit de randstad. Daarbij denken eigenaren in het noorden aan ‘volledig van het aardgas afgaan’ en zonneboilers installeren. Terwijl eigenaren in Overijssel, Gelderland en Flevoland de voorkeur geven aan kleine energiebesparende maatregelen zoals tochtstrippen en Ledverlichting. Zonnepanelen worden genoemd als meest populaire verduurzamingsmaatregel.  

Eigen keuze en onafhankelijk advies 

Vereniging Eigen Huis vindt dat gemeenten huiseigenaren moeten horen en betrekken bij hun plannen om van het aardgas af te gaan. Woningbezitters die dit niet kunnen betalen, moeten daarbij worden geholpen. Ook wil de vereniging dat eigenaren de keuze moeten krijgen welk verduurzamingsmiddel ze willen inzetten, zoals bijvoorbeeld een warmtenet of een hybride warmtepomp. Daarvoor is een onafhankelijk advies noodzakelijk voor eigenaren om te begrijpen wat de verduurzamingsplannen van de gemeente inhouden.   

Eind 2021 moesten alle gemeenten een Transitievisie Warmte opstellen om te noteren wanneer bepaalde wijken of buurten van het aardgas af moeten. In opdracht van Vereniging Eigen Huis onderzocht Ruigrok NetPanel hoe het ervoor staat met deze plannen en in hoeverre deze bekend zijn bij huiseigenaren. Hieraan werkten 1.504 huiseigenaren mee, variërend in leeftijd, geslacht, opleiding en regio.