'Mensen moeten oppassen voor deepfakevideo’s in de aanloop naar de Europese verkiezingen'

In aanloop naar de EU-verkiezingen zullen buitenlandse actoren waarschijnlijk de Europese verkiezingen proberen te beïnvloeden door desinformatie te verspreiden, bijvoorbeeld met behulp van deepfakevideo’s. Zo’n nepvideo kan net genoeg twijfel veroorzaken bij stemmers die nog geen beslissing hebben genomen en die makkelijk beïnvloedbaar zijn. Het is belangrijk dat mensen een gezond gevoel van scepticisme hebben en niet elke video die ze zien voor waarheid aannemen. 

Het verkiezingssysteem van de Europese Unie is niet zo kwetsbaar voor dit soort inmenging als bijvoorbeeld het Britse of het Amerikaanse systeem, waar ze traditioneel een tweepartijenstelsel hebben. Toch moeten Europese stemmers de invloed die deepfakevideo’s kunnen hebben op een verkiezingsuitslag niet onderschatten. 

Stemmers kunnen niet langer vertrouwen op de authenticiteit en originaliteit van alles wat ze online zien. Ze moeten een gezond niveau van scepticisme hebben en ervan uitgaan dat video’s makkelijk te vervalsen zijn of soms zelfs volledig met behulp van kunstmatige intelligentie zijn gemaakt. 

Vreemde lichaamstaal, zoals oogbewegingen die niet goed lijken te ondersteunen wat de persoon in de video zegt, kan een sterke aanwijzing zijn dat het om een deepfakevideo gaat. Maar denk ook aan afwijkingen in een stem zoals plotselinge verschuivingen in toonhoogte, ritme en uitspraak. 

Wel neemt de kwaliteit van deepfakevideo’s toe, waardoor ze voor mensen steeds moeilijker van echte video’s te onderscheiden zijn. Daarom is het belangrijk dat stemmers altijd checken of de informatiebron van de video betrouwbaar is. En dat ze bij twijfel over de inhoud altijd verschillende informatiebronnen raadplegen door twee of drie artikelen over hetzelfde onderwerp te lezen. Zo kunnen ze, voordat ze zelf een mening vormen, checken of de informatie echt klopt of ze krijgen meer achtergrondinformatie over de motivaties en bedoelingen van verschillende bronnen en auteurs.