Stabielere cijfers keuze technisch onderwijs; aantal vacatures nog steeds groot

Het aandeel leerlingen dat in het onderwijs kiest voor techniek laat een stabiliserende trend zien. Ondanks een lichte toename van het aantal mensen met een technisch beroep, blijft het aantal vacatures in de techniek en ICT onverminderd hoog. Dit blijkt uit de jaarlijkse update van de Monitor van Techniekpact die vandaag is gepubliceerd.

Waar in veel onderwijsrichtingen de trend stabiliseert, is er bij de havo en het vwo een lichte stijging in het aandeel leerlingen dat voor een natuurprofiel kiest. Hoewel de aandelen stabiliseren, zorgt de algemene leerlingendaling ervoor dat dit niet geldt voor de absolute aantallen. Het aantal mbo-studenten dat voor een technische opleiding kiest, kent echter wel een kleine stijging.

Een andere uitzondering op de stabielere cijfers zijn de bètatechnische lerarenopleidingen, waar de instroom zowel qua aandeel als aantal blijft dalen. Daarnaast kent vmbo-tl een verdere afname van het aandeel leerlingen dat kiest voor een vakkenpakket met natuur- en scheikunde (NaSk).

‘Het daadwerkelijk verkleinen van de kloof tussen vraag en aanbod is een flinke uitdaging voor de komende jaren. Nieuw ingezet beleid zoals de waardering van praktijkgericht onderwijs en andere acties vanuit het Actieplan Groene en Digitale Banen moeten hier een bijdrage aan leveren. Ik maak mij wel grote zorgen over het lerarentekort’ aldus Thea Koster, voorzitter van het Techniekpact.

De Monitor Techniekpact geeft een feitelijk beeld van de ontwikkelingen in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. De volgende trends zijn zichtbaar:

• In het laatste kwartaal van 2023 zijn er 26.200 openstaande vacatures voor ICT-beroepen en 78.900 voor andere technische beroepen, in totaal 105.100. In 2023 hebben 1.861.000 personen een technisch beroep, een lichte toename ten opzichte van vorig jaar. De vertegenwoordiging van vrouwen in technische beroepen stijgt gestaag: 16,9% in 2023 t.o.v. 12,6% in 2013.
• Het aandeel meiden in technische vmbo-profielen steeg van 11% naar 14% in de laatste drie jaar. Jongens en meiden kiezen even vaak voor natuurprofielen op de havo (37%), terwijl op het vwo-meiden voor het eerst iets vaker voor een natuurprofiel kiezen (60%) dan jongens (59%).
• Het aandeel leerlingen dat kiest voor een technisch profiel in vmbo-bb/-kb/-gl bleef gelijk op 20%, terwijl in vmbo-tl het aandeel leerlingen met een NaSk-profiel daalde van 41% in 2017/18 naar 34% in 2022/23. In de gemengde leerweg steeg het aantal leerlingen met technische profielen van 1.452 in 2019/20 naar 1.968 in 2023/24.
• Op zowel havo als vwo kiezen iets meer leerlingen in het vierde leerjaar voor een natuurprofiel (1 procentpunt stijging). Daarnaast stromen meer leerlingen vanuit natuurprofielen door naar bètatechnische opleidingen in het hoger onderwijs: op het vwo 1 procentpunt en op de havo 4 procentpunt. Op hbo (23%) en wo (35%) bleef het aandeel instroom in bètatechnische opleidingen gelijk, maar het absolute aantal studenten daalde wel door afname van het aantal leerlingen.
• Het aantal en aandeel studenten in bètatechnische lerarenopleidingen daalt, en deze daling zette zich het laatste jaar door.